Choroba popromienna

Pod Choroba popromienna rozumiemy chorobę wywołaną wysokim promieniowaniem. Osoby dotknięte chorobą cierpią na różne dolegliwości i wymagają długotrwałego leczenia. Chorobie można zapobiegać tylko w ograniczonym zakresie.

Co to jest choroba popromienna?

Plik Choroba popromienna to choroba, która pojawia się po krótkiej, silnej ekspozycji na promieniowanie jonizujące. Dzieje się tak na przykład po wybuchach broni jądrowej lub wypadkach radiacyjnych, a także po bezpośrednim kontakcie z substancjami radioaktywnymi. W zależności od tego, jak długi i intensywny jest kontakt, może prowadzić do łagodnych do ciężkich objawów, aw najgorszym przypadku do natychmiastowej śmierci.

Obiecujące leczenie jest możliwe tylko w przypadku łagodnych do umiarkowanych chorób i koncentruje się na zmniejszeniu poziomu promieniowania w organizmie. Ponieważ choroba popromienna zwykle pojawia się nagle, trudno jest jej zapobiec. Można jednak przynajmniej złagodzić objawy, działając szybko.

przyczyny

Choroba radiacyjna jest spowodowana zwiększonym narażeniem na różne substancje radioaktywne. Do takiego przedawkowania dochodzi np. W przypadku awarii reaktora, bezpośredniego kontaktu z materiałami radioaktywnymi lub stałego kontaktu z promieniowaniem radiowym lub gamma. Tak zwane substancje silnie lotne są również przyczyną choroby popromiennej.

Należą do nich jod-131, jod-133, cez-13 i cez-137. W przypadku awarii jądrowej substancje te mogą rozprzestrzenić się w powietrzu, powodując skażenie większych obszarów i ludzi znajdujących się na zagrożonym obszarze. W zależności od tego, jak duża jest ekspozycja na promieniowanie, występują objawy łagodne, umiarkowane lub ciężkie.

Objawy, dolegliwości i oznaki

Objawy związane z chorobą popromienną zależą od dawki promieniowania rentgenowskiego i gamma. Im wyższa dawka, tym szybciej pojawiają się objawy i dłużej trwają. Długoterminowe skutki, jak również szanse przeżycia, zależą również od otrzymanego równoważnika dawki.

Przy małych dawkach mogą wystąpić długotrwałe skutki, takie jak rak lub zmiany genetyczne, przy czym te stochastyczne uszkodzenia popromienne nie są bezpośrednimi objawami. Nieco wyższe dawki od 0,2 do 0,5 Sv (Sievert) prowadzą do zmniejszenia liczby czerwonych krwinek w organizmie. Pierwszy kac popromienny może wystąpić przy 0,5 do 1 Sv. U mężczyzn występują bóle głowy, zwiększone ryzyko infekcji i przejściowa bezpłodność.

Mówi się o łagodnej chorobie popromiennej od 1 do 2 Sv. Typowe objawy to nudności, utrata apetytu, zmęczenie i trwałe złe samopoczucie. Poważny wpływ na powrót do zdrowia po innych urazach. Tutaj również u mężczyzn występuje przejściowa bezpłodność. Obciążenie od 2 Sv do 3 Sv nazywa się ciężką chorobą popromienną.

Objawy obejmują wypadanie włosów i wysokie ryzyko infekcji po trwałą bezpłodność. Silniejsze poziomy promieniowania zwiększają nasilenie wymienionych objawów i prowadzą do szybkiej śmierci w przypadku najcięższej choroby popromiennej, która występuje od 6 Sv.

Diagnoza i przebieg choroby

Chorobę popromienną można zwykle zdiagnozować na podstawie objawów i historii choroby. Ponieważ choroba występuje zwykle w wyniku wypadku jądrowego, przyczyna jest łatwa do zidentyfikowania. Lekarz ma wtedy za zadanie określić stopień zaawansowania choroby, co można zrobić za pomocą różnych testów i badań.

Przede wszystkim określa się ciśnienie krwi, puls, wagę i wzrost, a następnie bada i skanuje ważne narządy. W laboratorium morfologia krwi służy do określenia wartości stanu zapalnego, takich jak CRP. Ma również miejsce zliczanie chromosomów. Jeśli lekarz prowadzący ma już podejrzenie, nakłuwa się szpik kostny, co można wykorzystać do określenia ciężkości choroby popromiennej. W diagnostyce choroby popromiennej standardem są również badania ultrasonograficzne.

Komplikacje

Przebieg choroby popromiennej zależy od otrzymanej dawki promieniowania. W najlepszym przypadku szkody długoterminowe są niewielkie, w najgorszym przypadku śmierć następuje w ciągu kilku minut. Przy spożyciu średnich dawek w ciągu pierwszych godzin i dni pojawiają się zmiany w morfologii krwi, uszkodzenia skóry i krwawienie wewnętrzne, co w dłuższej perspektywie może również prowadzić do śmierci.

Powikłania, jakich można się spodziewać w przypadku choroby stali, zależą od natężenia promieniowania, na jakie była narażona osoba. Jednak nawet niskie dawki promieniowania mogą powodować poważne długoterminowe skutki, takie jak zmiana genetyczna lub rak. Przy umiarkowanych dawkach silne bóle głowy i utrata apetytu mogą prowadzić do szybkiej utraty wagi, co z kolei może prowadzić do bardzo poważnych problemów z krążeniem, a nawet zapaści.

Ponadto wyższa dawka promieniowania może prowadzić do wypadania włosów na ciele, zwłaszcza na głowie. Nierzadko zdarza się, że mężczyźni doświadczają trwałej bezpłodności. Ponadto należy obawiać się przerwania gojenia się ran, tak że nawet mniejsze rany mogą zostać zakażone, a ryzyko posocznicy znacznie wzrasta.

Przy wysokich dawkach promieniowania często dochodzi do zniszczenia błony śluzowej jelit. W takich przypadkach bakterie jelitowe mogą dostać się do krwi. Organizm zwykle nie jest już w stanie skutecznie zwalczać patogenów, ponieważ komórki szpiku kostnego są atakowane i nie wytwarzają już wystarczającej ilości białych krwinek.

Patogeny mogą więc rozmnażać się bardzo szybko w bardzo krótkim czasie, co może prowadzić do ciężkiej posocznicy i wynikającej z niej niewydolności jednego lub więcej narządów. W takim przypadku istnieje duże ryzyko śmierci pacjenta. Bardzo wysokie dawki promieniowania zwykle prowadzą do natychmiastowej śmierci poszkodowanego.

Kiedy powinieneś iść do lekarza?

Osoby, których praca lub środowisko życia jest narażone na wysokie poziomy promieniowania, często z czasem cierpią na różne dolegliwości fizyczne i emocjonalne. Bóle głowy, nudności, ogólne złe samopoczucie lub spadek sprawności fizycznej i umysłowej to wskazania, które należy obserwować. Zmiany masy ciała, wypadanie włosów lub nieprawidłowości w cyklu miesięcznym kobiet należy zgłosić lekarzowi.

Jeśli zaburzenia erekcji występują u mężczyzn, należy wyjaśnić przyczynę. Jeśli istniejąca chęć posiadania dzieci nie zostanie zaspokojona przez kilka miesięcy, wskazane jest zbadanie przyczyny. Zmęczenie pomimo dobrze przespanej nocy i dobrej higieny snu jest uważane za ostrzeżenie. Jeśli objawy utrzymują się przez kilka tygodni lub miesięcy, potrzebny jest lekarz. W przypadku nasilenia się nieprawidłowości wskazana jest natychmiastowa wizyta u lekarza. Ponieważ duże narażenie na promieniowanie prowadzi do przedwczesnej śmierci poszkodowanego, należy skonsultować się z lekarzem, gdy tylko wystąpią pierwsze zaburzenia i nieprawidłowości.

Zmiany w wyglądzie skóry, obrzęki, narośle lub rozproszone odczucie bólu również należą do dolegliwości, które należy dokładniej zbadać. Jeśli wzrasta ryzyko infekcji, występuje więcej stanów zapalnych lub ogólne poczucie choroby, należy zbadać przyczynę. O istniejącej nieprawidłowości świadczy również zmęczenie i wycofywanie się z udziału w życiu społecznym.

Terapia i leczenie

Chorobę popromienną leczy się przede wszystkim za pomocą transfuzji krwi lub przeszczepów komórek macierzystych. Umożliwia to naprawę uszkodzeń krwi i komórek oraz zapobieganie występowaniu chorób współistniejących. Dodatkowo w trakcie terapii podawane są preparaty witaminowe w celu przyspieszenia regeneracji krwi.

Ponadto kompensowana jest utrata płynów i elektrolitów, do czego służą odpowiednie preparaty i napary. Wszelkie powstałe uszkodzenia skóry należy naprawić na wczesnym etapie, ponieważ organizm po napromienianiu jest szczególnie podatny na choroby zakaźne. Z tego powodu pacjenci są zwykle leczeni różnymi lekami, takimi jak antybiotyki i leki przeciwbólowe.

Ponieważ silne promieniowanie może uszkodzić, a nawet zniszczyć błonę śluzową jelit, co z kolei prowadzi do przedostania się bakterii jelitowych do krwiobiegu, terapia koncentruje się również w dużej mierze na przywróceniu czynności jelit. Podawanie leków jest tak samo możliwe, jak operacje i przeszczepy.

zapobieganie

Chorobie popromiennej można zapobiec, unikając kontaktu z substancjami radioaktywnymi. W przypadku kontaktu natychmiastowe odkażanie, tj. Usunięcie skażenia radioaktywnego, może prowadzić do szybszego powrotu do zdrowia. Jod jest również podawany w celu odciążenia tarczycy i zapobiegania tworzeniu się radioaktywnego jodu. Nie ma innych sposobów zapobiegania chorobie popromiennej.

Opieka postpenitencjarna

Sama choroba popromienna może być śmiertelna i zależy od dawki promieniowania rentgenowskiego lub promieniowania gamma działającego na pacjenta. Opieka pooperacyjna ma przede wszystkim na celu określenie długoterminowego wpływu na organizm chorego, odpowiednie jego leczenie i zapobieganie pogorszeniu się stanu ogólnego. Jeśli dawka promieniowania jest stosunkowo niska, można założyć, że ostra choroba popromienna będzie miała stosunkowo niewielki efekt długoterminowy lub nawet całkowity powrót do zdrowia.

Im wyższa dawka promieniowania, tym dłuższy okres rekonwalescencji. Tutaj również maleje szansa na całkowite wyleczenie. Podawanie preparatów witaminowych i produktów odżywczych w fazie pielęgnacji może trwać długo. Dalsza opieka nie jest możliwa w przypadku ciężkiej do skrajnie ciężkiej choroby popromiennej; w tym przypadku możliwe jest tylko leczenie paliatywne (tj. Łagodzące objawy), ponieważ pacjent umiera w określonym czasie.

W przypadku łagodnej choroby popromiennej wymagana jest ciągła opieka kontrolna, która obejmuje regularne monitorowanie parametrów krwi. Ponadto należy przeprowadzić badania profilaktyczne, które na wczesnym etapie ujawnią długoterminowe konsekwencje, takie jak rak, i umożliwią odpowiednie leczenie pacjenta.

Pacjent może cierpieć na długotrwałe tak zwane „zmęczenie”, stan wyczerpania, który pojawia się w wyniku choroby popromiennej i często utrzymuje się latami. W przypadku leczenia po chorobie popromiennej należy podjąć towarzyszące środki terapeutyczne.

Możesz to zrobić sam

W życiu codziennym należy uważać, aby nie odwiedzać obszarów lub regionów, w których występuje zwiększone promieniowanie. Jeśli cokolwiek jest niejasne, należy zastosować odpowiednie urządzenia pomiarowe, aby uniknąć komplikacji. W przypadku wystąpienia zaburzeń zdrowia, które można przypisać promieniowaniu, konieczna jest współpraca z lekarzem.

W przypadku stwierdzenia choroby popromiennej chory powinien podjąć różne działania, aby zapewnić organizmowi jak najlepsze wsparcie w radzeniu sobie z chorobą. Dlatego z zasady należy unikać sytuacji nadmiernego wysiłku fizycznego lub psychicznego. Mają one negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Podczas zajęć sportowych należy również przestrzegać wskazówek organizmu. Jeśli dana osoba zauważy, że osiągnęła swoje granice, ważny jest wystarczający odpoczynek i ochrona.

Aby wzmocnić samopoczucie, należy stosować zdrową i zbilansowaną dietę. Otyłości można uniknąć, stosując dietę bogatą w witaminy i unikając wysokotłuszczowych posiłków. Ze względu na zdrowie osoby zainteresowanej należy unikać spożywania szkodliwych substancji, takich jak alkohol i nikotyna. Z drugiej strony optymalny sposób spędzania wolnego czasu i rozwój radości życia są korzystne. Ponieważ osoba dotknięta chorobą cierpi na zwiększone ryzyko infekcji, należy zapewnić odpowiednią ochronę, zwłaszcza gdy zmieniają się pory roku.