Nefropatia przeciwbólowa

Do Nefropatia przeciwbólowa pochodzi z lat stosowania niektórych środków przeciwbólowych. W najgorszym przypadku przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek prowadzi do całkowitej niewydolności nerek.

Co to jest nefropatia przeciwbólowa?

W medycynie nazywana jest także nefropatią przeciwbólową Nerka fenacetyna. Chodzi o przewlekłą nefropatię cewkowo-śródmiąższową, która jest spowodowana długotrwałym nadużywaniem różnych środków przeciwbólowych. Najważniejszym składnikiem jest substancja czynna fenacetyna.

Ponadto za możliwe czynniki wyzwalające uważa się niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak kwas acetylosalicylowy (ASA) i paracetamol. Odsetek nefropatii przeciwbólowej w terminalnej niewydolności nerek wynosi od jednego do trzech procent. Choroba występuje znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Kobiety częściej niż mężczyźni stosują leki przeciwbólowe. Osoby, które regularnie przyjmują fenacetynę lub mieszane leki przeciwbólowe, są 20 razy bardziej narażone na wystąpienie nefropatii przeciwbólowej niż inne osoby. W 1986 roku w Niemczech zakazano stosowania fenacetyny. Od tego czasu w Republice Federalnej choroba prawie całkowicie zniknęła.

przyczyny

We wcześniejszych latach przyczyną nefropatii przeciwbólowej było ciągłe stosowanie leków zawierających substancję czynną fenacetynę. Nierzadko były oferowane jako mieszane preparaty. Oprócz fenacetyny zawierały również kofeinę i kodeinę. Stosowanie preparatów mieszanych z paracetamolem powodowało dwu- do trzykrotnie większe ryzyko wystąpienia nefropatii przeciwbólowej.

Nefropatia przeciwbólowa była szczególnie rozpowszechniona w NRD, Australii, USA, Szwajcarii, Belgii, Szwecji i Europie Wschodniej. W Niemczech Zachodnich odsetek osób z nefropatią przeciwbólową wynosił od 4 do 9% wśród pacjentów wymagających dializy.

Pomimo dalszego stosowania mieszanych leków przeciwbólowych paracetamolu, nefropatia przeciwbólowa prawie całkowicie ustąpiła po wprowadzeniu zakazu stosowania fenacetyny. Fenacetyna i jej metabolit paracetamol mają właściwości hamujące syntezę prostaglandyn. Prostaglandyny to hormony tkankowe, które wywołują ból i stan zapalny.

Zahamowana zostaje prostaglandyna E2, która odpowiada między innymi za ekspansję i zwiększony przepływ krwi do rdzenia nerkowego. Stałe hamowanie wywołane lekiem powoduje eliminację rozszerzenia naczyń (rozszerzenie naczyń), co z kolei powoduje trwałe zmniejszenie dopływu krwi do rdzenia nerki. Prowadzi to do rozwoju niedokrwienia i martwicy brodawek.

Objawy, dolegliwości i oznaki

W początkowej fazie nefropatii przeciwbólowej początkowo nie widać żadnych objawów. W miarę postępu choroby pojawiają się objawy, takie jak wyczerpanie i bóle głowy. Skóra osoby dotkniętej chorobą jest brązowo-szara. Ponadto zauważalne są oznaki anemii (anemii).

Są spowodowane krwawieniem z przewodu pokarmowego, hemolizą oraz tworzeniem się siarki i methemoglobiny. Jeśli martwicze brodawki samoistnie odpadną, istnieje ryzyko kolki moczowodowej. Inne objawy nefropatii przeciwbólowej obejmują hipokaliemię, hiponatremię, nawracające infekcje dróg moczowych i dystalną kwasicę kanalikową nerkową.

Ze względu na zmniejszoną zdolność koncentracji moczu możliwe są również dysfunkcje kanalików. W najgorszym przypadku dochodzi do końcowej fazy przewlekłej niewydolności nerek. Możliwym późnym powikłaniem niewłaściwego stosowania fenacetyny jest zwiększone ryzyko raka urotelialnego.

Diagnoza i przebieg

W przypadku podejrzenia nefropatii przeciwbólowej lekarz najpierw szczegółowo zapoznaje się z historią choroby pacjenta. Konieczne może być zidentyfikowanie możliwego nadużywania leków przeciwbólowych. Uważa się, że całkowite spożycie ponad 1000 gramów fenacetyny jest przełomowe.

Jeśli podejrzewa się nadużywanie narkotyków, produkt rozpadu N-acetylo-paraminofenol (NAPAP) można oznaczyć w moczu. Za dolną granicę rozwoju nefropatii przeciwbólowej przyjęto dzienne spożycie jednego grama fenacetyny dziennie przez okres od jednego do trzech lat. To samo dotyczy łącznie jednego kilograma fenacetyny razem z innymi lekami przeciwbólowymi.

Rozpoznanie nefropatii przeciwbólowej obejmuje różne metody badawcze. Obejmują one całodobowe zbieranie moczu, wykrywanie anemii normochromicznej, wykrywanie krwiomoczu, program eliminacji i pomiar ciśnienia krwi. W ramach badania ultrasonograficznego (USG) lub tomografii komputerowej (TK) w zaawansowanym stadium można rozpoznać zmniejszenie wielkości nerek, zwapnienia na brodawkach i martwicę brodawek.

W próbce moczu może być obecna leukocyturia. Ważna jest również diagnostyka różnicowa innych przewlekłych cewkowo-śródmiąższowych zapaleń nerek. To samo dotyczy nefropatii cukrzycowej, anemii sierpowatej czy gruźlicy układu moczowo-płciowego.

Jeśli szkodliwa substancja czynna zostanie odstawiona przed wystąpieniem terminalnej niewydolności nerek, nefropatia przeciwbólowa zwykle przebiega pozytywnie. W takim przypadku choroba zostaje zatrzymana na czas.

Komplikacje

Nefropatia przeciwbólowa powstaje w wyniku nadużywania środków przeciwbólowych, która ma różne powikłania. Ogólnie leki przeciwbólowe mogą prowadzić do rozwoju uzależnienia, osoba zainteresowana może uzależnić się od środków przeciwbólowych i po odstawieniu leku może wykazywać objawy odstawienne, co powoduje objawy zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Niektóre leki przeciwbólowe mogą również zakwaszać krew. Dodatkowo zwiększa się ryzyko owrzodzeń w obrębie przewodu pokarmowego.

Nefropatia może prowadzić do niewydolności nerek. Prowadzi to do poważnego pogorszenia jakości życia. Po pierwsze występuje zwiększony przepływ (wielomocz), który szybko wysycha (skąpomocz). Ponadto dochodzi do wzrostu stężenia we krwi substancji wydalanych z moczu, np. Kreatyniny, ale także toksyn, np. Amoniaku. Amoniak może powodować zatrucie krwi (mocznicę).

Ponadto amoniak może przenikać do ośrodkowego układu nerwowego i prowadzić do encefalopatii. W najgorszych przypadkach konieczna jest interwencja dializy. Ponadto niewydolność nerek jest związana ze zmniejszonym wydalaniem potasu (hiperkaliemia), co może prowadzić do zaburzeń rytmu serca. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej na skutek zmniejszonego wydalania kwasów przez nerki ponownie sprzyjają hiperkaliemii. Ponadto zmniejszone wydalanie płynów zwiększa ryzyko obrzęku.

Kiedy powinieneś iść do lekarza?

Nefropatię przeciwbólową zawsze powinien zbadać i leczyć lekarz. Należy zwrócić się do lekarza szczególnie wtedy, gdy dana osoba przez długi czas przyjmowała leki przeciwbólowe. Z reguły pacjenci odczuwają silne bóle głowy, zmęczenie i znużenie. Jeśli skóra osoby dotkniętej chorobą nadal brązowieje lub szare, należy skonsultować się z lekarzem.

W przypadku objawów niedokrwistości konieczne jest również natychmiastowe leczenie. Osoby dotknięte chorobą mogą w dalszym przebiegu cierpieć na niewydolność nerek. Jeśli występują problemy z nerkami lub drogami moczowymi, należy pilnie skonsultować się z lekarzem. Krwawienie z żołądka i jelit może być również objawem nefropatii przeciwbólowej i należy je zbadać. Z reguły dana osoba może początkowo skontaktować się z lekarzem rodzinnym. Jeśli dolegliwości są ostre, można wezwać lekarza.

Lekarze i terapeuci w Twojej okolicy

Leczenie i terapia

Nefropatia przeciwbólowa zawsze wymaga leczenia. Najważniejszym krokiem w terapii jest odstawienie leku wyzwalającego, ponadto ważne jest konsekwentne leczenie anemii i istniejących infekcji dróg moczowych, takich jak zapalenie miednicy. Może to obejmować na przykład podawanie antybiotyków i wyłączanie czynników ryzyka.

Ważna jest również wystarczająca ilość płynów. Jeśli występuje już niewydolność nerek, należy ją również leczyć. Jeśli występują tylko nieznaczne lub umiarkowane upośledzenia funkcjonalne, należy przeciwdziałać dalszemu pogorszeniu. Obejmuje to między innymi zmniejszenie ilości soli kuchennej i diety o obniżonej zawartości białka.

W przypadku przewlekłej niewydolności nerek tylko dializa (przemywanie krwi) lub nawet przeszczep nerki może pomóc w zaawansowanym stadium. W tym drugim przypadku wymagany jest odpowiedni narząd dawcy.

Perspektywy i prognozy

W najgorszym przypadku nefropatia przeciwbólowa prowadzi do całkowitej niewydolności nerek pacjenta. Osoba dotknięta chorobą musi wtedy zwykle polegać na dializie i przeszczepie nerki, aby przeżyć.

W miarę postępu choroby nierzadko zdarzają się infekcje dróg moczowych, które prowadzą do stosunkowo silnego, a przede wszystkim piekącego bólu podczas oddawania moczu. Ból ogólnie może mieć negatywny wpływ na psychikę osoby zainteresowanej i może prowadzić do depresji lub innych zaburzeń psychicznych.

Nefropatia przeciwbólowa prowadzi również do krwawień w żołądku i jelitach, co prowadzi do stosunkowo silnego bólu. Osoby dotknięte chorobą cierpią na bóle głowy, a także silne wyczerpanie. Niedokrwistość znacząco obniża również odporność chorego, przez co w życiu codziennym chorego istnieją różne ograniczenia.

Z reguły nefropatię przeciwbólową należy leczyć za pomocą leków ograniczających różne stany zapalne. Osoby dotknięte chorobą muszą nadal zachować spokój i nie mogą wykonywać uciążliwych czynności. Generalnie nie można przewidzieć, czy nastąpi skrócenie oczekiwanej długości życia z powodu nefropatii przeciwbólowej.

zapobieganie

Najlepszym środkiem zapobiegawczym przeciw nefropatii przeciwbólowej jest unikanie nadużywania leków przeciwbólowych.Przyjmowanie fenacetyny nie jest obecnie możliwe, ponieważ lek jest zakazany od 1986 roku.

Opieka postpenitencjarna

Opieka kontrolna powinna między innymi zapobiegać nawrotom choroby. W przypadku nefropatii przeciwbólowej najlepiej jest to osiągnąć unikając substancji wyzwalających. Fenacetyna została zakazana od 1986 roku. W rezultacie choroba prawie nie występuje w Niemczech.

Lekarze wiedzą o negatywnych konsekwencjach i nie przepisują już odpowiednich preparatów. Zasadniczo pacjenci wielokrotnie cierpią na typowe objawy po spożyciu substancji wyzwalających. Odporność nie buduje się. Jeśli terapia zostanie rozpoczęta przed niewydolnością nerek, istnieje duża szansa na wyleczenie.

Możliwe powikłania dotyczą nerek. To regularnie kończy się niepowodzeniem, jeśli nie ma ostrego leczenia, a substancje wyzwalające znajdują się w krwiobiegu przez długi czas. Następnie pacjenci muszą być poddawani regularnej dializie. Zwykle zaleca się przeszczep, aby poprawić jakość życia. Zaplanowane wizyty kontrolne obejmują wywiad medyczny, próbki moczu, badania krwi i USG.

W miarę upływu czasu ludzie będą musieli przyjmować leki zapobiegające stanom zapalnym. W życiu codziennym wskazane jest podjęcie szeregu środków zapobiegawczych. Obejmuje to duże spożycie płynów, techniki rozluźnienia mięśni i przynajmniej niewielką aktywność fizyczną. Te i inne środki mają działanie uśmierzające ból. Lekarz może tymczasowo zlecić terapię.

Możesz to zrobić sam

Pacjenci z nefropatią przeciwbólową mogą w znacznym stopniu przyczynić się do poprawy ich stanu chorobowego. Jest to szczególnie prawdziwe, jeśli niewydolność nerek została zdiagnozowana w odwracalnym stadium.

Przede wszystkim zmiana zachowania. Należy całkowicie unikać stosowania środków przeciwbólowych. Możliwe jest alternatywne leczenie choroby podstawowej, które działa bez stosowania środków przeciwbólowych. Ponadto można ćwiczyć zachowania, dzięki którym można również kontrolować przewlekły ból bez konieczności przyjmowania leków przeciwbólowych.

Trening autogenny i progresywne rozluźnienie mięśni mogą pomóc złagodzić ból. Wskazane jest również włączenie ćwiczeń i sportu do życia codziennego. Pozwala to uniknąć wtórnych chorób spowodowanych brakiem ruchu. Aktywność fizyczna i sport same w sobie mają działanie uśmierzające ból dzięki uwalnianiu hormonów szczęścia. Idealny jest sport w grupie osób o podobnych zdolnościach fizycznych.

Ponadto ważna jest odpowiednia dieta. Wysokie spożycie płynów pomaga nerkom w regeneracji. Odpowiednimi napojami są woda, herbata pęcherzowa i nerkowa lub bardzo rozcieńczone soki. Należy unikać pokarmów bogatych w potas i sód. Jednak witaminy należy zastąpić, jeśli nie można ich odpowiednio przyjmować z pożywieniem. Ze względu na niekorzystny skład odżywczy oraz dużą gęstość soli nie jest wskazane spożywanie dań gotowych. Terapia wspomaga również redukcję białek.