Bendamustyna

Bendamustyna jest wysoce skutecznym środkiem chemioterapeutycznym, który w porównaniu z terapiami konwencjonalnymi (schemat CHOP) daje lepsze wyniki leczenia niektórych typów raka. Jednocześnie wiąże się ze znacznie mniejszą liczbą skutków ubocznych niż te. Większość osób dotkniętych chorobą ocenia rzadko występującą utratę włosów jako pozytywną.

Co to jest bendamustyna

Bendamustyna (wzór cząsteczkowy: C16H21Cl2N3O2) występuje w postaci chlorowodorku bendamustyny ​​w lekach przeciwnowotworowych. Pod względem chemicznym należy do grupy dwufunkcyjnych środków alkilujących oraz do podgrupy pochodnych iperytu azotowego. Jednak w porównaniu z nimi powoduje znacznie mniej skutków ubocznych.

Bendamustyna jest cytostatykiem, który dezaktywuje komórki nowotworowe poprzez alkilację. Równie skutecznie hamuje wzrost guzów hematologicznych i litych. Bendamustyna jest stosowana jako pojedynczy preparat lub razem z przeciwciałem monoklonalnym rytuksymabem.

Substancja czynna została opracowana w NRD w latach sześćdziesiątych XX wieku i po raz pierwszy opisana naukowo w 1963 roku. Lekarze nazywali to IMET3393. Był dostępny jako lek pod koniec lat sześćdziesiątych (nazwa handlowa: Cytostasan®). Został zatwierdzony w Republice Federalnej Niemiec w 1993 roku.

Lek, który działa w ciągu kilku minut, walczy z komórkami nowotworowymi znacznie skuteczniej niż inni przedstawiciele swojej grupy składników aktywnych. Nie tylko je dezaktywuje, ale także uruchamia program samobójczy (apoptozę). W terapii skojarzonej z rytuksymabem zawarte są nawet komórki nowotworowe oporne na środki alkilujące i reagujące refrakcyjnie.

Dokładne dawkowanie środka uzależnione jest od obrazu klinicznego, stopnia obróbki wstępnej oraz wielkości powierzchni ciała pacjenta. Bendamustyna jest dostępna jako monopreparat pod nazwami handlowymi Levact® i Ribomustin®.

Efekt farmakologiczny

Bendamustyna działa niezwykle szybko: w ciągu około 7 minut jest rozprowadzana we wszystkich tkankach organizmu, niezależnie od stadium guza i wieku pacjenta. Jednak nie rozprzestrzenia się równomiernie po całym ciele. W wątrobie jest natychmiast przekształcany w cytotoksyczną pochodną hydroksylową. Bendamustyna ma działanie przeciwnowotworowe i przeciwcytobójcze. Substancja czynna jest metabolizowana w wątrobie. W ten sposób powstają aktywne metabolity M3 i M4, które jednak - w porównaniu z substancją macierzystą - wykazują znacznie mniejszą skuteczność: M3 występuje w osoczu krwi w stężeniu około 1:10 w porównaniu z bendamustyną, M4 w stosunku 1: 100.

Bendamustyd niszczy DNA komórek nowotworowych poprzez alkilację. Zmienia podwójną nić DNA poprzez stymulację sieciowania DNA i funkcjonalnych białek. Powoduje to pęknięcia nici podwójnej helisy, a także pęknięcia nici chromosomów, których nie można już naprawić. Komórka rakowa mutuje, a jej funkcjonalność zostaje zakłócona. Uszkodzonej informacji genetycznej nie można już odczytać ani przepisać. W rezultacie zdegenerowana komórka nie może się już dzielić / namnażać i ostatecznie umiera. Naprawa uszkodzonego DNA guza jest bardzo poważnie powstrzymywana, zwłaszcza w raku piersi.

Po podaniu dożylnym ponad 90% bendamustyny ​​wiąże się z białkami osocza (albuminą) i jest mimo to wydalane z organizmu w ciągu średnio 40 minut. Prawie 95% z nich jest wydalane przez drogi moczowe. Tylko około jednej dziesiątej podanej substancji czynnej nie jest metabolizowane w organizmie. Można je wykryć w moczu.

Zastosowanie i zastosowanie medyczne

Bendamustyna jest podawana wyłącznie pozajelitowo. Dobrana dawka, biorąc pod uwagę indywidualne czynniki (wiek, rodzaj nowotworu, stadium guza, leczenie wstępne, wielkość powierzchni ciała) wynosi od 50 do 150 mg / m² głowy. Środek zwykle podaje się w krótkotrwałej infuzji (30 do 60 minut) przez dwa kolejne dni. Chemioterapię powtarza się co 4 tygodnie. W niższej dawce (50 do 60 mg / m² KOF) można go również podawać przez maksymalnie 5 kolejnych dni.

Korzystne jest, aby przyjmowanie bendamustyny ​​nie prowadziło do oporności krzyżowej na inne cytostatyki. Lek jest dopuszczony do leczenia choroby Hodgkina, szpiczaka mnogiego, chłoniaka z komórek płaszcza, powolnego chłoniaka nieziarniczego i przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL).

Jednakże wykazano, że bendamustyna jest również skuteczna w leczeniu raka piersi - dla którego została zatwierdzona w NRD - oraz w drobnokomórkowym raku płuc. Na przykład, czas przeżycia w przypadku powolnego chłoniaka nieziarniczego i chłoniaka z komórek płaszcza w późniejszych stadiach raka z terapią skojarzoną bendamustyną i rytuksymabem w porównaniu ze standardowym leczeniem (schemat CHOP) wynosi około 70 do 31 miesięcy bez progresji. Gdy podano CHOP, wzrost guza był kontynuowany, aczkolwiek w wolniejszym tempie.

Bendamustyna nie jest skuteczna w leczeniu czerniaków, guzów zarodkowych, mięsaków tkanek miękkich, raka wątroby, raka dróg żółciowych i raka kolczystokomórkowego głowy i szyi.

Zagrożenia i skutki uboczne

Częste działania niepożądane obejmują niedobór białych krwinek, niedokrwistość (niedokrwistość), zahamowanie czynności szpiku kostnego, utratę apetytu, nudności, reakcje nadwrażliwości, zaburzenia smaku, suchość w ustach, kolkowy ból brzucha, uczucie gorąca, zaczerwienienie twarzy, podrażnienie błon śluzowych, biegunkę, zaparcia i infekcje. W rzadszych przypadkach mogą wystąpić choroby skóry, reakcje alergiczne i zapalenie żył w miejscu wstrzyknięcia.

Wypadanie włosów (łysienie) jest bardzo rzadkie i nigdy nie dotyka całej skóry głowy. Nudności są również rzadsze po leczeniu bendamustyną niż innymi cytostatykami. Nudności pojawiają się z pewnym opóźnieniem u około jednej trzeciej pacjentów i są leczone lekiem przeciw nudnościom (antagonista 5HT3).

Leku przeciwnowotworowego nie należy stosować w przypadku upośledzenia czynności nerek, ciężkiego uszkodzenia wątroby, zmienionej morfologii krwi, żółtaczki, wcześniejszych poważnych operacji, szczepienia przeciwko żółtej febrze, infekcji, ciąży i karmienia piersią (w doświadczeniach na zwierzętach zarodek został uszkodzony). Nie ustalono jeszcze, czy bendamustyna przenika przez barierę łożyskową, czy do mleka kobiecego.

Pacjenci w wieku aktywnym seksualnie powinni stosować skuteczną antykoncepcję podczas chemioterapii bendamustyną, a pacjenci płci męskiej do 6 miesięcy po ostatniej infuzji.