Plik przepuszczalność to przepuszczalność nieorganicznych lub organicznych ciał stałych dla tak zwanego permeatu. Ten permeat może odpowiadać gazom, cieczom lub innym cząsteczkom i ma znaczenie w organizmie, na przykład dla błon komórkowych i naczyń krwionośnych. Z drugiej strony w psychologii przepuszczalność to wrażliwość na podświadome impulsy.
Jaka jest przepuszczalność?
Membrany biologiczne są przepuszczalne dla różnych substancji, na przykład różnych gazów lub cieczy. Ta przepuszczalność odpowiada przepuszczalności membrany. Przepuszczalność wpływa nie tylko na błony komórkowe, ale może również odnosić się do innych substancji organicznych i nieorganicznych.
W odniesieniu do naczyń krwionośnych organizmu przepuszczalność może na przykład odpowiadać przepuszczalności naczyń dla stałych składników krwi, na przykład przepuszczalności dla komórek odpornościowych lub czynników krzepnięcia. W związku z naczyniami włosowatymi mówimy również o przepuszczalności naczyń włosowatych.
Szczególną formą przepuszczalności jest również przepuszczalność półprzepuszczalna lub przepuszczalność selektywna. Substancja półprzepuszczalna jest przepuszczalna tylko dla niektórych cząsteczek. Tymczasem dla innych nie ma przepuszczalności. Półprzepuszczalność jest często oparta na doborze cząsteczek na podstawie wielkości. Na przykład w przypadku membran do wnętrza komórki dostają się często tylko cząsteczki o określonej wielkości ziarna.
Natomiast psychologia definiuje przepuszczalność jako podatność na podświadome impulsy. W psychologii społecznej termin ten może również oznaczać łatwą zmianę między klasami i warstwami.
Funkcja i zadanie
Substancje organiczne i nieorganiczne są albo nieprzepuszczalne, tj. Nieprzepuszczalne, albo mają określoną przepuszczalność. Ta przepuszczalność opiera się na siłach napędowych, takich jak stężenie i gradient ciśnienia, i umożliwia penetrację substancji przez inne substancje, takie jak gazy lub ciecze. Dla błon komórkowych istotną właściwością jest przepuszczalność transferu masy.
Substancja, która przeszła, jest również znana jako permeat. Pod wpływem czynników zewnętrznych permeat przesuwa się w kierunku niższych stężeń, czyli w kierunku niższego ciśnienia cząstkowego. Ten proces przenikania składa się z różnych podetapów. Tak zwana sorpcja początkowo zachodzi na granicy faz ciała stałego. W ten sposób opary, gazy lub chemikalia roztworu, a także substancje zawieszone są absorbowane przez stałą powierzchnię. Następnie permeat dyfunduje przez ciało stałe. Podczas tej dyfuzji permeat przenika przez pory lub przestrzenie molekularne w materiale stałym. Następnie następuje desorpcja, w której tak zwany adsorbat opuszcza ciało stałe w postaci gazowej po drugiej stronie.
Jeśli przedmiotowe ciało stałe jest membraną, jej powierzchnia graniczna może być również półprzepuszczalna lub częściowo przepuszczalna. Na przykład membrany półprzepuszczalne przepuszczają rozpuszczalniki, ale nie rozpuszczają się w nich substancji. Oznacza to, że mogą przejść tylko cząsteczki o określonej masie molowej. Ta półprzepuszczalność jest podstawą osmozy wszystkich komórek, czyli przepływu cząstek molekularnych przez błonę komórkową.
W odniesieniu do naczyń termin przepuszczalność może oznaczać przepuszczalność ciał stałych krwi. Przepuszczalność naczyń odgrywa rolę przede wszystkim dla naczyń włosowatych i żyłek i zależy od śródbłonka naczyń. Przepuszczalność naczyń włosowatych umożliwia również selektywną wymianę substancji między przestrzenią wewnątrznaczyniową a wnętrzem naczyń. Rozpuszczalne w tłuszczach i niewielkie substancje, takie jak dwutlenek węgla i tlen, mogą łatwo przechodzić przez śródbłonek. W ten sposób w wymianie gazowej bierze udział przepuszczalność kapilarna. Z drugiej strony duże substancje molekularne, takie jak białka i nieruchome komórki, takie jak erytrocyty, nie dyfundują przez ściany naczyń włosowatych.
Choroby i dolegliwości
Ogólnoustrojowe reakcje zapalne, takie jak posocznica, są bezpośrednio związane z przepuszczalnością naczyń. W posocznicy zwiększa się przepuszczalność naczyń. Przyczyną sepsy są zwykle urazy, poważne operacje, oparzenia lub infekcje. W przypadku posocznicy zarazki dostają się do krwiobiegu i powodują zatrucie krwi w sensie globalnej reakcji zapalnej. Zwiększona przepuszczalność naczyń charakteryzuje się również reakcjami alergicznymi pierwszego rodzaju i może prowadzić do powstania obrzęku.
Zwykle wzrost przepuszczalności naczyń jest poprzedzony uwolnieniem substancji mediatorów, takich jak histamina. W wyniku wzrostu płyn uchodzi z naczyń i często powoduje puchnięcie tkanek.
Zakłócenia przepuszczalności mogą również odnosić się do przepuszczalności membran. W wielu przypadkach zaburzenia przepuszczalności błony komórkowej poprzedzają choroby sercowo-naczyniowe. Skutkiem jest często zaburzenie równowagi elektrolitów. Możliwe są również dziedziczne przyczyny zaburzeń przepuszczalności błony. Na przykład mutacja białek błonowych zmienia przepuszczalność komórki. Tak jest na przykład w przypadku Myotonia congenita Thomsen, która wiąże się z dysfunkcją mięśni. Przyczyną jest mutacja genetyczna, która powoduje zmianę kanałów chlorkowych w błonach włókien mięśniowych i zmniejsza przepuszczalność błony dla jonów chlorkowych. W rezultacie pacjenci cierpią na mimowolne skurcze mięśni, które są odczuwane jako sztywność. Osoba dotknięta chorobą może otworzyć zamkniętą pięść lub zamknięte oczy dopiero po pewnym czasie.
W szczególności przepuszczalność błony może być również osłabiona przez choroby autoimmunologiczne. Niektóre z tych chorób są skierowane przeciwko biomembranom, na przykład zespół antyfosfolipidowy. Ponadto choroby mitochondrialne zaburzają przepuszczalność błony. Mitochondria to organelle komórkowe, które są znane jako elektrownie komórkowe i tworzą wolne rodniki jako produkt odpadowy z produkcji energii. Jeśli te rodniki nie zostaną unieszkodliwione, niszczą membrany i tym samym zaburzają przepuszczalność.
Dolegliwości związane z przepuszczalnością psychiczną mogą pojawiać się w kontekście wielu chorób psychicznych i zwykle wynikają z obniżenia samooceny, co przejawia się w zmniejszonej przepuszczalności impulsów z podświadomości.
