Wyjaśniamy, czym jest przypadek, pochodzenie terminu i jego obecne użycie. Także przykłady zbiegów okoliczności w historii i nauce.
Czym jest przypadek?
Nazywa się to przypadkowym znaleziskiem lub odkryciem, to znaczy przypadkowym, nieprzewidzianym, które wynika z przypadku, a nie z tego, co pierwotnie planowano, ale które samo w sobie jest cenne, czasami bardziej niż to, co naprawdę zamierzano.
ten historia ludzkości jest pełna przypadków zbiegów okoliczności, zwłaszcza w dziedzinie naukowej, chociaż uważa się je również za dzieła literackie, które sobie wyobrażają w tamtym czasie, i ze znaczną dokładnością, realia, które później zostaną naukowo wykazane.
Słowo „serendipity” jest zapożyczeniem z języka angielskiego, w którym jest wypowiadane szczęśliwy traf, a z kolei pochodzi z Farsi Serendip, czyli nazwę, którą Persowie nadali wyspie Cejlon na Sri Lance.
Termin ten został ukuty jako neologizm w języku angielskim w 1754 r. przez brytyjskiego polityka i pisarza Horace'a Walpole'a (1717-1797), biorąc ją z tradycyjnej perskiej opowieści, w której książęta Serendip uciekali się do przypadku i szansy, aby znaleźć rozwiązanie swoich najróżniejszych problemy.
Ta relacja została po raz pierwszy opublikowana na Zachodzie w księdze wiersze ze 1302 Hasht Bihisht (Osiem rajów), autorstwa sufickiego poety i muzyka Jursana Amira (1253-1325) i przeniesione na język angielski poprzez wenecką księgę z 1557 roku, Peregrinaggio di tre giovani figliuoli del re di Serendippo („Pielgrzymka trzech młodych synów króla Serendip”), przekład Cristoforo Armeno.
Jest to termin mało używany w język wspólne, które w ostatnich czasach powróciło do obiegu dzięki różnym utworom literackim i kinematograficznym, a także zainteresowaniu tego typu zjawiskami, jakie wykazywały samopomoc i inne aspekty myśli New Age.
W nich przypadkowość jest zwykle interpretowana jako zdolność jednostki do rozpoznawania kluczowych, ale przypadkowych odkryć lub uczenia się, które otrzymujemy w życiu, pomimo faktu, że różnią się one od tego, czego początkowo oczekiwano.
Przykłady szczęśliwego trafu
Oto kilka znanych przykładów odkrycia przez przypadek:
- Mówi się, że grecki filozof i matematyk Archimedes został w starożytności zmuszony przez tyrana Syrakuz Hiero II do określenia ilości czystego złota w jego koronie, podejrzewając, że złotnik użył srebra. Ponieważ nie mógł uszkodzić ani przetopić korony, Archimedes zamierzał się poddać i poszedł się wykąpać: w wannie zauważył, że poziom wody podnosi się w miarę wchodzenia do niej, proporcjonalnie do objętości wody. Wprowadzono do niego ciało i w ten sposób odkryto tak zwaną „zasadę Archimedesa”.
- ten przylot do Columbus na amerykańskim wybrzeżu w 1492 roku był to szczęśliwy wypadek, gdy nawigator genueński wyruszył do Indii, a zamiast tego odkrył cały kontynent dla korony hiszpańskiej.
- Pigment zwany błękitem pruskim został przypadkowo odkryty w 1704 roku, kiedy szwajcarski producent i wynalazca farb Heinrich Diesbach próbował uzyskać niebieskawo-czerwony kolor. Nie osiągnął swojego pierwotnego celu, ale osiągnął nowy odcień niebieskiego, który od tego czasu jest szeroko stosowany.
- Innym przykładem było przypadkowe odkrycie penicyliny przez Aleksandra Fleminga w 1922 roku, które wynikało z przypadkowego skażenia płytki bakteryjnej grzybem. Fleming zauważył, że grzyb był zdolny do wydzielania substancji bakteriobójczej, ponieważ bakterie rosły wszędzie poza nim. Następnie przystąpił do wyizolowania substancji i wymyślił pierwszy w historii antybiotyk, który na zawsze zmienił bieg współczesnej medycyny.
- Odkrycie teflonu w 1938 roku przez dr. Roy J. Plunkett również był przypadkowym znaleziskiem, ponieważ naukowiec badał nowe metody chłodzenia, a nieudany eksperyment doprowadził do pojawienia się tego rodzaju tworzywa sztucznego, zwanego politetrafluoroetylenem.