Tak jak Kapecytabina nazywany jest lekiem na raka. Należy do grupy cytostatyków.
Co to jest kapecytabina?
Kapecytabina jest lekiem cytostatycznym stosowanym w leczeniu raka. Substancja czynna jest prolekiem (prekursorem) 5-fluorouracylu (5-FU), który w obrębie guza przekształca się w substancję czynną.
Kapecytabina jest podawana doustnie i jest odpowiednia do leczenia przerzutowego lub zaawansowanego raka piersi, raka okrężnicy z przerzutami oraz w paliatywnym leczeniu raka żołądka.
Kapecytabina została zatwierdzona w USA i Szwajcarii od 1998 roku. W 2001 roku lek został również zarejestrowany w Niemczech. Cytostatyk jest sprzedawany pod nazwą handlową Xeloda®. Lek jest również dostępny w postaci generycznej od 2013 roku.
Efekt farmakologiczny
Kapecytabina należy do grupy antagonistów zasad pirymidynowych i purynowych. Jako prekursor 5-fluorouracylu ma ogromne znaczenie w leczeniu komórek nowotworowych. Działanie cytostatyku można porównać z działaniem 5-FU.
Enzym fosforylaza tymidynowa przekształca kapecytabinę w 5-fluorouracyl. Dzieje się to w dużych stężeniach w tkance guza. Ponieważ efekt działania jest skierowany bezpośrednio na komórki nowotworowe, kapecytabina może być lepiej tolerowana przez chorych na raka. W rezultacie istnieje mniej skutków ubocznych, które wymagają leczenia.
Kapecytabina działa poprzez hamowanie podziału zdegenerowanych komórek nowotworowych. Ze względu na niezdolność komórek do dzielenia się, wzrost guza jest idealnie zatrzymany. Substancja czynna jest szybko wchłaniana w przewodzie pokarmowym. Osiąga maksymalne stężenie w osoczu po około 90 minutach. Okres półtrwania kapecytabiny w osoczu wynosi około 40 minut.
W wątrobie kapecytabina ulega hydrolizie do 5-deoksy-5-fluorourydyny. W dalszym przebiegu ostatecznie następuje konwersja do 5-fluorouracylu. Później około 95 procent 5-FU jest usuwane z organizmu przez nerki. Reszta eliminacji odbywa się w kale.
Zastosowanie i zastosowanie medyczne
Kapecytabina jest podawana jako pojedynczy składnik aktywny przeciwko rakowi okrężnicy.Jednak można również przeprowadzić terapię skojarzoną z innymi cytostatykami. Leczenie kapecytabiną jest również uważane za sensowne, jeśli rak okrężnicy już doprowadził do powstania przerzutów (guzów potomnych).
Kolejnym obszarem zastosowania kapecytabiny jest wstępne leczenie zaawansowanego raka żołądka, w ramach którego łączy się ją ze składnikami aktywnymi zawierającymi platynę, np. Cisplatyną.
Wskazania cytostatyku obejmują również miejscowo zaawansowanego raka piersi lub raka piersi z przerzutami, przy czym kapecytabina jest zwykle łączona z taksanem docetakselem. Takie leczenie ma miejsce tylko wtedy, gdy inne środki chemioterapeutyczne były wcześniej nieskuteczne. Kapecytabinę można stosować jako pojedynczy składnik czynny, jeśli terapia taksanem była nieskuteczna lub leczenie antracykliną wydaje się nieodpowiednie.
Kapecytabina jest przyjmowana w postaci tabletek powlekanych. Pacjent przyjmuje to rano i wieczorem pół godziny po posiłku. W zależności od tego, jak dużą dawkę ustali lekarz, może być konieczne połknięcie 3 do 7 tabletek. W przypadku wystąpienia poważnych skutków ubocznych dawkę należy zmniejszyć lub przerwać leczenie.
Zagrożenia i skutki uboczne
W porównaniu do 5-FU skutki uboczne kapecytabiny są mniejsze. Dotyczy to przede wszystkim zapalenia błony śluzowej jamy ustnej (zapalenie błony śluzowej jamy ustnej), nudności, wymiotów i wypadania włosów.
Niemniej jednak w przypadku tego środka cytostatycznego możliwe są również różne niepożądane skutki uboczne. Należą do nich bóle brzucha, biegunka, zmniejszenie liczby limfocytów, zapalenie skóry, wzrost stężenia bilirubiny w barwniku żółci i zmęczenie. Nierzadko pojawia się zespół dłoniowo-podeszwowy objawiający się takimi objawami, jak parestezja, mrowienie, drętwienie i silny ból dłoni i stóp. Czasami pojawią się na nich również pęcherze lub wrzody. Pomocnym antidotum są zimne kąpiele dłoni i stóp oraz stosowanie kremów zawierających urydynę.
Inne możliwe działania niepożądane obejmują niestrawność, wzdęcia, suchość w ustach, swędzenie, suchość skóry, bóle głowy i ciała, uczucie osłabienia, zaburzenia smaku, zawroty głowy i powstawanie obrzęków (zatrzymanie wody).
Mogą również wystąpić trudności w oddychaniu, depresja, wysoki poziom cukru we krwi, gorączka, ból pleców, krwawienia z nosa lub utrata masy ciała. W najgorszym przypadku możliwy jest nawet zawał serca. Jeśli podczas leczenia kapecytabiną wystąpią ciężkie reakcje skórne, należy natychmiast przerwać leczenie po konsultacji z lekarzem.
Jeśli pacjent cierpi na nadwrażliwość na kapecytabinę lub 5-FU, nie należy podawać leku przeciwnowotworowego. Dzieje się tak również w przypadku niedoboru enzymu dehydrogenazy dihydropirymidyny. Dalszymi przeciwwskazaniami są wyraźne zaburzenia czynności nerek i wątroby oraz zmniejszona liczba krwinek, takich jak płytki krwi i leukocyty. W przypadku ciężkiej choroby serca, takiej jak osłabienie mięśnia sercowego lub arytmia serca, cukrzyca lub choroby układu nerwowego, lekarz musi dokładnie rozważyć ryzyko i korzyści.
Nie wolno stosować kapecytabiny podczas ciąży i karmienia piersią. Dziecko jest narażone na poważne obrażenia. Zasadniczo substancja czynna nie nadaje się do leczenia dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.
Należy również wziąć pod uwagę interakcje z innymi lekami. Na przykład należy unikać jednoczesnego leczenia kapecytabiną i lekami na opryszczkę z rodzaju brywudyny. Dotyczy to również leczenia fenytoiną, lekiem przeciwpadaczkowym. Jej użycie może spowodować zatrucie fenytoiną.
Jednoczesne przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych, takich jak fenprokumon lub warfaryna, zmienia właściwości krwi. W rezultacie można sobie wyobrazić powikłania, takie jak krwawienie z nosa, krew w moczu lub stolcu i krwawe wymioty.
