Wyjaśniamy, na czym polega istota filozofii i różne sposoby jej rozumienia. Również jej związek z istnieniem.
Termin istota jest centralnym pojęciem w tradycji myśli filozoficznej.Jaka jest istota?
Pojęcie istota jest jednym z tych centralnych i ważnych pojęć w tradycji myśli filozoficznej, które moglibyśmy w prosty sposób zdefiniować jako to, czym rzecz jest naturalnie i niezmiennie, to znaczy, że odwołanie się do istoty czegoś jest mówienie o jego prawdziwej naturze, o tym, czym jest poniżej wszystkiego.
Ten sposób rozumienia istoty wywodzi się z starożytności grecko-rzymskiej. W swoim dziele grecki Arystoteles (384-322 pne) Metafizyka Próbowałem zdefiniować, jak się wtedy nazywało ousia i można to przetłumaczyć jako „esencja” lub jako „substancja”, “być”, “Natura”, “rzeczywistość”, “istnienie”, “życie„I inne znaczenia. Przetłumaczenie tego terminu było tak trudne, że Rzymianie ochrzcili go później jako esencja (od czasownika Esse, "być").
Jednak filozoficzna debata na temat istoty dopiero się zaczynała. Istnieją dwa tradycyjne sposoby rozumienia tego pojęcia:
- Pierwsza substancja, czyli to, co jest lub co istnieje, czym jest sam podmiot zdania. Daje początek istocie w sensie ontologicznym, to znaczy uznając, że rzeczy rzeczywistości są tym, czym są same w sobie, zanim się z nimi zetkniemy.
- Druga substancja, czyli to, co ma byt, co orzeczenie przypisuje podmiotowi w ramach zdania. Daje początek esencji w sensie logicznym, ponieważ rzeczy są tym, co możemy o nich zasadniczo powiedzieć.
Ta różnica może być trudna do zrozumienia, ale ma kluczowe znaczenie dla debaty o istocie, która będzie miała miejsce w filozofii zachodniej.
Spór między tymi dwoma stanowiskami, tym, które rozumie istotę jako coś właściwego przedmiotowi i tym, które rozumie ją jako coś innego niż (i późniejsze) od przedmiotu, kontynuowany był w pracach ważnych myślicieli, takich jak Okham, Hume czy Nietzschego. Debata została zaostrzona, gdy średniowieczna tradycja chrześcijańska, w której w sercu pytania o istotę wszechrzeczy znajdowała Boga, zaczęła się rozpadać w renesans.
Bez zamiaru zagłębiania się w debatę filozoficzną, zgódźmy się, że słowo esencja służy nam dzisiaj do szerokiego odnoszenia się do tego, czym są rzeczy, bez względu na to, jak rozumiemy to znaczenie. Popularne użycie tego terminu to w zasadzie równoznaczny natury, rzeczywistości lub prawda. Istotą czegoś lub kogoś jest głębia ich sposobu bycia.
Podobnie, kiedy mówimy, że coś jest istotne, mówimy, że jest ono związane z esencją innej rzeczy lub z tym, co jest tym samym, że jest częścią jądra, serca rzeczy. Tak więc „istotne pytanie” jest kwestią centralną, fundamentalną, nuklearną, która znajduje się w centrum przedmiotu.
Esencja kontra istnienie
Jednym z wielu filozoficznych podejść do zagadnienia istoty jest pytanie o to, co jest pierwsze: istota rzeczy, czyli ich istnienie. Dwie koncepcje, które początkowo były rozumiane jako synonimy, aż w XIII wieku katolicki zakonnik i filozof Tomasz z Akwinu (1225-1274) zdefiniował je jako dwa bardzo różne poglądy:
- Istotą, jak powiedzieliśmy wcześniej, jest to, czym są rzeczy, co czyni je zrozumiałymi i możliwymi do zdefiniowania przez ludzki umysł, a jeśli to się zmieni, oznaczałoby to, że nie mamy do czynienia z rzeczą, o której myśleliśmy, ale z inną.
- Egzystencja natomiast polega na samym fakcie, że rzecz jest, czyli jej przynależności do świata rzeczywistości. Na przykład możemy zrozumieć istotę smoka, ale nie możemy zweryfikować jego istnienia, ponieważ są one wyimaginowane. Oznacza to, że istota smoka istnieje, ale sam smok nie.
To rozróżnienie może być również rozumiane jako nowy sposób odtworzenia dwóch poprzednich pojęć istoty (pierwszej substancji i drugiej substancji). Duża część debaty filozoficznej na Zachodzie koncentrowała się na określeniu, który z tych dwóch jest ważniejszy lub pierwszy: istota rzeczy, czy ich istnienie.
Na przykład myślenie realistyczne nadało całą wagę istnieniu (innymi słowy Bytowi), a nie istocie (czyli Ideom). Ze swojej strony idealiści Utrzymywali, że takiego rozróżnienia nie ma, ponieważ kamień w wyobraźni lub w rzeczywistości definiowany był dokładnie w ten sam sposób, chociaż jeden istniał, a drugi nie.
Później myśliciele egzystencjaliści Podjęli ideę, że istnienie jest podstawowym aspektem istota ludzka, a nie istotę, tak aby subiektywne doświadczenia były ważniejsze niż wiedza, umiejętności cel.
Wybór między istotą a istnieniem można prześledzić w filozoficznym podłożu większości idei, na których opiera się nowoczesność. Wciąż pozostaje przedmiotem debaty myślicieli i filozofów, którzy w świetle współczesności dążą do stworzenia nowych kategorii, które pozwolą nam myśleć o tym w użyteczny i nowatorski sposób.