Wenlafaksyna to lek z grupy leków przeciwdepresyjnych należący do inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych.
Co to jest wenlafaksyna?
Substancja czynna wenlafaksyny jest stosowana w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Rzadziej lekarz prowadzący przepisuje wenlafaksynę na zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Podobnie jak wiele innych leków przeciwdepresyjnych, wenlafaksyna jest inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny i norepinefryny.
Jednak lek nie należy do leków pierwszego wyboru stosowanych w ostrym leczeniu chorób depresyjnych. Nie ma przewagi w leczeniu nad tańszymi nieselektywnymi inhibitorami odstawienia monoamin, tak zwanymi trójpierścieniowymi i czteropierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi oraz selektywnymi inhibitorami odstawienia serotoniny. Ponadto podczas przyjmowania wenlafaksyny i po odstawieniu leku mogą wystąpić poważne działania niepożądane.
Efekt farmakologiczny
Wenlafaksyna jest tak zwanym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SSNRI). Ta stosunkowo młoda grupa leków przeciwdepresyjnych działa na ośrodkowy układ nerwowy. W niektórych synapsach w mózgu substancja czynna wiąże się z substancjami transportującymi serotoninę i noradrenalinę. Serotonina jest zarówno hormonem tkankowym, jak i neuroprzekaźnikiem. W ośrodkowym układzie nerwowym serotonina wpływa na prawie wszystkie funkcje mózgu. Wpływa na percepcję, sen, regulację temperatury ciała i nastroju.
Poprzez stymulację kory mózgowej serotonina prowadzi do zahamowania agresywności i impulsywności. Ze względu na swoje działanie poprawiające nastrój serotonina jest często nazywana hormonem szczęścia. Z neurochemicznego punktu widzenia nastroje depresyjne często wynikają z braku serotoniny.
Noradrenalina jest jednocześnie neuroprzekaźnikiem i hormonem. Neuroprzekaźnik działa zarówno w ośrodkowym układzie nerwowym, jak i we współczulnym układzie nerwowym. Wpływ na ośrodkowy układ nerwowy jest podobny do działania serotoniny.
Lek wenlafaksyna hamuje wychwyt neuroprzekaźników ze szczeliny synaptycznej do komórek. W rezultacie składnik czynny zwiększa stężenie przekaźnika poza komórkami, co powoduje wzmocnienie sygnału. W rezultacie wenlafaksyna ma działanie przeciwdepresyjne.
Zastosowanie i zastosowanie medyczne
Leki zawierające wenlafaksynę są stosowane w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych. Obejmują one zespół lęku uogólnionego, zespół lęku społecznego i zespół lęku napadowego. W zespole lęku uogólnionego można zaobserwować, że lęk staje się niezależny. Z drugiej strony zespół lęku społecznego jest zaburzeniem fobicznym. Osoby dotknięte chorobą cierpią z powodu wyraźnych lęków w sytuacjach społecznych.
Wenlafaksyna jest stosowana w leczeniu lęku napadowego z agorafobią lub bez agorafobii. W przypadku lęku napadowego pacjenci doświadczają nagłych napadów lęku, które nie są związane z żadnym rzeczywistym zagrożeniem. Agorafobia jest popularnie nazywana klaustrofobią.
Wenlafaksyna jest również wskazana w terapii podtrzymującej w depresji i zaburzeniach lękowych oraz w zapobieganiu nawrotom, czyli w profilaktyce nawrotów. Może przynosić dobre rezultaty w nieudanych wcześniej próbach terapii w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi.
Substancja czynna jest również stosowana w leczeniu polineuropatii cukrzycowej. Polineuropatia cukrzycowa to choroba obwodowego układu nerwowego występująca w przebiegu cukrzycy. Jeśli w tym celu stosuje się wenlafaksynę, jest to stosowanie niezarejestrowane. Oznacza to, że lek jest używany poza zastosowaniem zatwierdzonym przez odpowiednie władze.
Tutaj znajdziesz swoje leki
➔ Leki uspokajające i wzmacniające nerwyZagrożenia i skutki uboczne
Działania niepożądane występują głównie na początku przyjmowania wenlafaksyny. Prowadzi to do dolegliwości żołądkowo-jelitowych, zwiększonego niepokoju i rozproszonych, nieokreślonych lęków. Mogą również wystąpić reakcje psychotyczne. W przypadku psychozy dotknięci cierpią na znaczną utratę odniesienia do rzeczywistości. Uważa się, że te stany psychotyczne są wynikiem działania dopaminergicznego wenlafaksyny.
Oprócz wzrostu ciśnienia krwi i problemów z sercem można zaobserwować zwiększone pocenie się i zwiększone pocenie nocne. Nudności to kolejny efekt uboczny, który jest bardzo częsty. Około 10 procent pacjentów cierpi na nudności i wymioty. Ponadto występują objawy, takie jak utrata apetytu, zawroty głowy, zaparcia, nerwowość i drżenie.
Zgrzytanie zębami i niewyraźne widzenie są również częstymi skutkami ubocznymi. Niektórzy ludzie czują się zmęczeni lub senni podczas przyjmowania wenlafaksyny. Zaburzenia libido i utrata funkcji seksualnych są bardzo częste.
Ocena badań klinicznych z USA wykazała również, że wenlafaksyna może pięciokrotnie zwiększać skłonności samobójcze u osób w wieku poniżej 25 lat. Jednak wyników tych nie udało się potwierdzić w meta-badaniu z 2012 roku. Niemniej jednak wielu ekspertów odradza przepisywanie wenlafaksyny we wstępnym leczeniu depresji.
Innym ryzykiem związanym z podawaniem wenlafaksyny jest zespół odstawienia SSRI. Wenlafaksynę należy zawsze zmniejszać stopniowo i nigdy nie przerywać nagle. W przeciwnym razie mogą wystąpić objawy odstawienia, takie jak problemy z krążeniem, zawroty głowy, lęk wysokości, zaburzenia motoryczne, senność w ciągu dnia, biegunka, zaparcia, wahania nastroju i ciężka depresja. Tego typu objawy odstawienia mogą wystąpić do czterech tygodni po zaprzestaniu stosowania leku.
Wenlafaksyna w połączeniu z innymi lekami serotoninergicznymi może prowadzić do zagrażającego życiu zespołu serotoninowego. Dlatego substancji leczniczej nie wolno stosować razem z dziurawcem, litem, tryptanami, inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny, sibutraminą i tramadolem. Równoczesne podawanie IMAO i inhibitorów CYP3A4 jest również przeciwwskazane. Należy również zauważyć, że wenlafaksyna może nasilać działanie haloperydolu, metoprololu i risperidonu.
Wenlafaksynę można przepisać w okresie ciąży tylko w wyjątkowych przypadkach. Noworodki, których matki przyjmowały wenlafaksynę w ostatnim trymestrze ciąży, mogą doświadczać bezsenności, drgawek, duszności, drżenia, ciągłego płaczu i drażliwości. To, czy matki powinny karmić piersią podczas przyjmowania wenlafaksyny, jest nadal kontrowersyjne. W każdym razie konieczna jest ścisła obserwacja dziecka.
