Substancja czynna Oksybutynina należy do leków antycholinergicznych. Jest strukturalnie spokrewniony z alkaloidem atropiną.
Co to jest oksybutynina?
Oksybutynina należy do grupy leków przeciwcholinergicznych i parasympatykolitycznych. Lek stosuje się w leczeniu silnej potrzeby oddania moczu lub moczenia nocnego. Mięśnie gładkie pęcherza są rozluźnione, a potrzeba oddania moczu jest zmniejszona, dzięki czemu pacjent nie musi już tak często opróżniać pęcherza.
Oksybutynina jest stosowana w Europie od późnych lat 80. Oprócz tabletek od 2007 roku dostępne są również plastry transdermalne. W USA oferowane są również postacie dawkowania niezatwierdzone w Europie. Są to żele, które pacjent nakłada na skórę, co powoduje przedostanie się substancji czynnej do krwiobiegu.
Strukturalnie oksybutynina jest racematem spokrewnionym z atropiną. Trzeciorzędowa amina występuje w produktach leczniczych jako chlorowodorek oksybutyniny lub oksybutynina. Chlorowodorek oksybutyniny to krystaliczny, białawy proszek, który łatwo rozpuszcza się w wodzie.
Efekt farmakologiczny
Oksybutynina należy do grupy substancji czynnych zwanych przeciwskurczowymi, które mają działanie przeciwskurczowe. Lekarstwo może działać zarówno na mięśnie, jak i nerwy. Acetylocholina, neuroprzekaźnik organizmu, zostaje wyparta przez receptory, które znajdują się w przywspółczulnym układzie nerwowym. Przywspółczulny układ nerwowy należy do głównych nerwów autonomicznego układu nerwowego.
Poprzez hamowanie muskarynowych receptorów M-acetylocholiny mięśnie gładkie pęcherza są rozluźnione. Efekt ten powoduje ustąpienie nadmiernego napięcia mięśni pęcherza. Daje to większą pojemność pęcherza moczowego. W rezultacie pacjent odczuwa mniejszą potrzebę oddania moczu i rzadziej cierpi na niekontrolowany wyciek moczu. Ponadto oksybutynina hamuje wydzielanie gruczołów potowych.
Zastosowanie i zastosowanie medyczne
Oksybutynina jest stosowana głównie w leczeniu różnych postaci nietrzymania moczu. Osoby dotknięte chorobą cierpią przede wszystkim na nadmierne napięcie mięśni pęcherza moczowego, które zwykle jest zauważalne w nocy. Ponadto może prowadzić do mimowolnego wycieku moczu.
Inne obszary zastosowania oksybutyniny to nocne moczenie nocne (moczenie nocne), spastyczny neurogenny pęcherz moczowy, nadwrażliwość mięśni ściany pęcherza spowodowana chorobami neurogennymi oraz niestabilny pęcherz u kobiet.
Istnieją również obszary zastosowań oksybutyniny, które nie zostały jeszcze w pełni zatwierdzone. Lek antycholinergiczny jest również podawany poza wskazaniami w przypadku nadmiernej potliwości (nadmiernej potliwości). Jednak ten obszar zastosowań nie jest zatwierdzony we wszystkich krajach europejskich.
W większości przypadków oksybutynina jest przyjmowana w postaci tabletek. Zalecana dawka na początkowym etapie to trzy razy pół tabletki dziennie. W dalszym przebiegu leczenia dawka dobowa to pół tabletki na jedną tabletkę. Później zaleca się najniższą dawkę. W razie potrzeby dawkę można zwiększyć do czterech razy po jednej tabletce dziennie. Oksybutyninę mogą również stosować dzieci powyżej piątego roku życia. Zalecana dzienna porcja to pół tabletki dwa razy.
Tutaj znajdziesz swoje leki
➔ Leki na zdrowie pęcherza i dróg moczowychZagrożenia i skutki uboczne
U niektórych pacjentów stosowanie oksybutyniny ma niepożądane skutki uboczne. Jednak te nie pojawiają się u wszystkich. W większości przypadków osoby dotknięte chorobą cierpią na zaparcia, suchość w ustach, przyspieszone tętno, nadmierne ciepło, zaburzenia rytmu serca, szybkie bicie serca, rozległy obrzęk skóry i błon śluzowych, obrzęk twarzy, zmęczenie, zawroty głowy, zatrzymanie moczu, wysypki, impotencja, nudności, wymioty i utrata apetytu .
Ponadto możliwe jest niewyraźne widzenie, nadwrażliwość na światło, rozszerzenie źrenic, zmniejszenie wydzielania łez, dyskomfort podczas oddawania moczu, bóle głowy i alergiczne reakcje skórne. W rzadkich przypadkach pojawiają się również nocne zaburzenia lękowe lub splątanie.
Przy długotrwałym stosowaniu oksybutyniny istnieje ryzyko chorób dziąseł, próchnicy lub infekcji drożdżakowej jamy ustnej.
Podawanie oksybutyniny nie ma sensu, jeśli pacjent jest nadwrażliwy na lek. Kolejnymi przeciwwskazaniami są zaburzenia odpływu moczu z powodu zwężenia cewki moczowej lub łagodnego powiększenia prostaty (gruczołu krokowego), parcie na mocz i oddawanie moczu w nocy z powodu osłabienia nerek lub mięśnia sercowego, choroby przewodu pokarmowego, niedrożność jelit lub wrzody jelita grubego.
Nie zaleca się stosowania oksybutyniny podczas ciąży i karmienia piersią. Lek nie jest odpowiedni dla dzieci poniżej piątego roku życia.
Należy również wziąć pod uwagę niektóre interakcje z innymi lekami. Działanie oksybutyniny nasila się, gdy jednocześnie przyjmowane są inne leki przeciwcholinergiczne lub przeciwparkinsonowskie, takie jak amantadyna. To samo dotyczy atropiny, neuroleptyków, takich jak butyrofenony lub fenotiazyny, chinidyna, leki przeciwhistaminowe H1 i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne.
Działanie oksybutyniny można przedłużyć, stosując leki przeciwgrzybicze, takie jak itrakonazol lub ketokonazol, oraz antybiotyki makrolidowe, takie jak erytromycyna.
