Clopidogrel to stosunkowo nowy składnik aktywny, który działa jako inhibitor agregacji płytek krwi i ma wpływ na krzepnięcie krwi.
Jako antykoagulant, pod pewnymi warunkami, klopidogrel jest stosowany w konkurencji z dużo tańszymi konwencjonalnymi antykoagulantami, takimi jak ASA (kwas acetylosalicylowy, aspiryna) w celu zapobiegania zawałom serca, udarom, implantacji stentów i leczeniu zarostowej choroby obwodowej. Zasadniczo klopidogrel działa jako bloker receptora ADP, dzięki czemu hamowana jest zależna od ADP aktywacja płytek krwi, a tym samym ich agregacja.
Co to jest klopidogrel?
Trombocyty, zwane również płytkami krwi, są wyposażone w receptory adenozynodifosforanu, za pośrednictwem których w razie potrzeby kontrolowana jest agregacja płytek krwi, np. B. zamknięcie uszkodzonych naczyń krwionośnych.
Lek klopidogrel hamuje receptory płytek krwi, przez co może wystąpić brak lub ograniczona agregacja płytek krwi. Klopidogrel jest pochodną tienopirydyny i jako antykoagulant należy do grupy leków przeciwpłytkowych. Lek podaje się w postaci nieaktywnej metabolicznie i po przyjęciu doustnym musi najpierw zostać przekształcony przez organizm w formę bioaktywną poprzez utlenianie i hydrolizę.
Biodostępność po wchłonięciu w przewodzie pokarmowym wynosi około 50%. Około 30% mieszkańców Europy Środkowej jest nosicielami zmutowanego genu, który ogranicza lub całkowicie uniemożliwia konwersję składnika aktywnego do postaci bioaktywnej. Inaktywacja receptorów adenozynodifosforanowych płytek krwi jest nieodwracalna, tak więc działanie klopidogrelu utrzymuje się przez kilka dni po odstawieniu leku, aż do zastąpienia „starych” płytek krwi nowo utworzonymi co dzieje się po około tygodniu.
Efekt farmakologiczny
W przypadku niektórych stanów lub chorób, takich jak udar, zawał serca, zwężenie naczyń wieńcowych lub choroba zarostowa tętnic obwodowych (PAD), wyzwalany przez to mechanizm naprawy w postaci agregacji płytek krwi może prowadzić do zablokowania naczyń krwionośnych, co może mieć poważne konsekwencje.
W takich przypadkach antykoagulanty - zwane również koagulantami lub rozcieńczalnikami krwi - mają na celu zmniejszenie skłonności płytek krwi do krzepnięcia, aby zapobiec tworzeniu się tak zwanych skrzeplin (skupisk) w żyłach lub ponownie rozpuszczać istniejące zakrzepy. Ponieważ agregacja płytek krwi jest kontrolowana przez receptory adenozynodifosforanu (receptory ADP), istnieje możliwość interwencji. Klopidogrel przekształcony w formę bioaktywną powoduje dezaktywację receptora ADP P2Y12 poprzez jego hamowanie. Cel, jakim jest zmniejszenie skłonności do powstawania zakrzepów, z których część zagraża życiu, zostaje osiągnięty. Należy pamiętać, że proces inaktywacji lub hamowania receptorów P2Y12 jest nieodwracalny.
Oznacza to, że płytki krwi nie mogą odzyskać zdolności do agregacji nawet po rozpadzie substancji czynnej klopidogrelu w wątrobie. Zdolność do koagulacji zostaje przywrócona jedynie w procesie naturalnej odnowy płytek krwi. Cykl życiowy płytek krwi u ludzi wynosi około 7 do 10 dni, tak więc 10 dni po rozpadzie klopidogrelu nastąpiła całkowita odnowa płytek krwi i zdolność do krzepnięcia została w pełni przywrócona. B. może mieć znaczenie w nadchodzących operacjach.
Zastosowanie i zastosowanie medyczne
Klopidogrel jest stosowany w wielu lekach różnych producentów - w tym w lekach generycznych - w postaci niektórych soli. Istnieją monopreparaty, które zawierają wyłącznie klopidogrel jako składniki aktywne, a także produkty złożone z co najmniej jednym innym składnikiem aktywnym. Preparaty złożone zwykle zawierają ASA (aspirynę) jako drugi składnik aktywny, który również pomaga hamować krzepnięcie, ale atakuje w innym punkcie procesu krzepnięcia.
Aby uzyskać szybki efekt przeciwzakrzepowy, wymagana jest tak zwana dawka nasycająca od 300 do 600 miligramów, podczas gdy normalna dzienna dawka podtrzymująca wynosi 75 miligramów. Jeśli obserwuje się dawkę nasycającą, pełny efekt uzyskuje się po dwóch do sześciu godzinach, natomiast pełną ochronę przeciwzakrzepową uzyskuje się dopiero po pięciu do siedmiu dniach bez przyjęcia dawki nasycającej. Szczególną cechą jest obserwowanie interakcji z innymi antykoagulantami, niektórymi lekami przeciwbólowymi oraz z tak zwanymi inhibitorami protonów w celu zmniejszenia wydzielania kwasu żołądkowego.
Zagrożenia i skutki uboczne
Największymi zagrożeniami związanymi z przyjmowaniem leków zawierających substancję czynną klopidogrel jest z jednej strony to, że substancja czynna nie jest lub jest tylko w niewystarczającym stopniu przekształcana do postaci bioaktywnej u tak zwanych osób niereagujących z powodu znanej mutacji genów.
W rezultacie zamierzona ochrona przeciwzakrzepowa nie zostaje osiągnięta lub nie jest w pełni osiągnięta. Jeśli nie wiadomo, czy pacjent należy do grupy niereagujących, regularne stosowanie klopidogrelu może prawie nie przynieść efektu. W końcu około 30% ludzi w Europie Środkowej jest dotkniętych mutacją. Należy również wziąć pod uwagę interakcje z innymi lekami. Jeśli przyjmowane są dodatkowe leki przeciwzakrzepowe, działanie przeciwzakrzepowe zwykle nasila się. Interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi i inhibitorami protonów w leczeniu refluksu polegają na zmniejszeniu stężenia antykoagulantu.
Drugą skrajnością jest przedawkowanie leku. Nie jest znane antidotum, które w przypadku przypadkowego przedawkowania mogłoby anulować lub osłabić działanie klopidogrelu. Jedyną opcją jest podanie płynów zawierających płytki krwi, ale należy się upewnić, że dostarczone płytki krwi również ulegają zmianie, o ile we krwi obecny jest klopidogrel. Okres półtrwania rozpadu klopidogrelu wynosi 7 do 8 godzin. Krwawienie z przewodu pokarmowego, zwiększone krwawienie z nosa, siniaki, biegunka i wysypka mogą wystąpić jako niepożądane działania niepożądane w okresie leczenia.
W przypadku urazów spowodowanych wypadkiem lub konieczną interwencją ratunkową może pojawić się problem polegający na tym, że antykoagulacji osiągniętej przez klopidogrel nie można usunąć przez krótki czas i może prowadzić do trudnego do zatrzymania krwawienia.
