Wchłanianie zwrotne

Tak jak Wchłanianie zwrotne odnosi się do ponownego wchłaniania wody i składników odżywczych z nerek z powrotem do krwiobiegu.

Co to jest reabsorpcja?

Wchłanianie zwrotne jest ważną czynnością nerek. Ma to miejsce w nefronach podczas produkcji moczu: pierwsza część wchłaniania zwrotnego następuje po przefiltrowaniu krwi pod ciśnieniem. Dzięki filtracji ciśnieniowej krew przepływa przez wysoce przepuszczalne naczynia włosowate kłębuszków nerkowych i jest wolna od odpadów. Oprócz materiałów odpadowych odfiltrowywane są również liczne ważne cząsteczki, takie jak aminokwasy, glukoza i woda. Późniejsza reabsorpcja, znana również jako selektywna reabsorpcja nazywa się, pożyteczne składniki są ponownie wchłaniane z kanalika proksymalnego, czyli z sąsiedniej części nefronu.

Drugi etap reabsorpcji następuje po wydzielinie cewkowej i wraz z wydalaniem zagęszczonego moczu stanowi zakończenie procesu filtracji. Ta część reabsorpcji jest również znana jako reabsorpcja wody, ponieważ duże części obecnej wody dyfundują z rur zbiorczych z powrotem do nefronu, a następnie ponownie uczestniczą w układzie krążenia.

Nerki wykorzystują fizyczne prawa osmozy do ponownego wchłaniania wody, a przede wszystkim do ponownego wchłaniania obecnego sodu. Ponieważ sól zawsze przyciąga wodę, reabsorpcja soli powoduje migrację wody z powrotem do nefronu i powrót do krwiobiegu przez żyłę nerkową.

To kończy proces filtrowania krwi, a powstały mocz jest wydalany przez nerki i przekazywany do pęcherza moczowego (wydalanie).

Funkcja i zadanie

Proces reabsorpcji jest ważną częścią pracy nerek, ponieważ jest niezbędny dla organizmu człowieka. Nerki filtrują codziennie około 1800 litrów krwi i wykorzystują ją do produkcji 180 litrów moczu pierwotnego, który z kolei zmniejsza do dwóch litrów moczu końcowego poprzez wchłanianie zwrotne.

Każdy, kto w ciągu 24 godzin wypuścił 180 litrów moczu pierwotnego, wie, jak podziwiać zdolność reabsorpcji czynnych nerek. Ponadto, oprócz ogromnej ilości moczu do odprowadzenia w przypadku nieresorbujących nefronów, musiałaby zostać wchłonięta ogromna ilość wody. Szacuje się, że co godzinę należałoby dolać około 7 litrów wody, aby zrekompensować ogromne straty wody.

Duży wpływ na ciśnienie krwi mają również procesy reabsorpcji. Wysoki poziom wchłaniania zwrotnego może prowadzić do patologicznie podwyższonego ciśnienia krwi. Jednocześnie konieczne jest utrzymanie stałego ciśnienia krwi, aby zapewnić skuteczną filtrację ciśnieniową w kłębuszkach nerkowych. Dlatego obniżone ciśnienie krwi może mieć patogenny wpływ na procesy filtracji nerek.

Ze względu na ogromne znaczenie stałego ciśnienia w krwiobiegu w organizmie istnieje kilka mechanizmów regulacyjnych, które kontrolują procesy resorpcji nerek. Układ renina-angiotensyna wpływa na procesy reabsorpcji nerek poprzez hormonalne nośniki informacji. Punkty pomiarowe dla sieci informacji hormonalnej znajdują się w wątrobie, nerkach i naczyniach włosowatych płuc.

Zwiększenie objętości krwi, a tym samym ciśnienia krwi, jest inicjowane przez wątrobę. Tutaj wytwarzany jest angiotensynogen i przekazywany do nerek. Jeśli ciśnienie krwi w nefronach nerki jest również zbyt niskie, powstaje tu renina, która przekształca angiotensynę w angiotensynę I. Angiotensyna I jest następnie transportowana do naczyń włosowatych płuc poprzez krwiobieg. Jeśli ciśnienie krwi również wydaje się zbyt niskie, płuca wydzielają enzym konwertujący angiotensynę (ACE), który przekształca angiotensynę I w angiotensynę II.

Z kolei angiotensyna II jest wysyłana do nerek, powodując, że nadnercza uwalniają hormon aldosteron. Aldosteron wspomaga reabsorpcję sodu, a tym samym również reabsorpcję wody, co nieuchronnie prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi. W ten sposób organy są połączone ze sobą poprzez hormonalną sieć informacyjną.

Choroby i dolegliwości

Zaburzenia hormonalne w procesie wchłaniania mogą wywołać poważne choroby. Jedna z tych chorób nosi nazwę moczówki prostej. Tutaj będzie w wyniku braku wchłaniania zwrotnego wydalane jest zbyt dużo niezagęszczonego moczu i organizm zaczyna wysychać. Hipernatremia lub hipertoniczne odwodnienie szybko rozwiną się, jeśli nie będą stale dostarczane duże ilości wody. Sole i inne elektrolity gromadzą się w wysoce skoncentrowanej postaci w krwiobiegu i dodatkowo sprzyjają odwodnieniu.

Cukrzyca prosta jest podzielona na dwie postacie: Diabetes insipidus centralis opisuje postać, w której hormon antydiuretyczny ADH jest wytwarzany w niedostatecznym stopniu lub transportowany w podwzgórzu. ADH wspomaga ponowne wchłanianie wody w rurach zbiorczych i przeciwdziała wydalaniu. Natomiast niewystarczająca ilość ADH jest dla nerek oznaką, że reabsorpcja nie jest konieczna. Cukrzyca prosta środkowa może być dziedziczna lub być konsekwencją urazowego uszkodzenia mózgu. Nie można określić żadnych warunków przyczynowych u jednej trzeciej wszystkich chorych. W przypadku niewyjaśnionych przypadków choroby jako przyczyny podaje się wcześniej nie zbadane choroby autoimmunologiczne.

W moczówce prostej nerkowej wada nie polega na wytwarzaniu hormonów lub przenoszeniu hormonu antydiuretycznego, ale w samej nerce. Mimo prawidłowej kontroli hormonalnej, nerki nie są w stanie zagwarantować procesu wchłaniania zwrotnego, a tym samym nie mogą wydalać skoncentrowanego moczu. Przyczyny, które mogą być odpowiedzialne za niewydolność nerek, są wielorakie. Leki, takie jak lit lub wadliwe kanaliki nerkowe, to tylko dwie z wielu przyczyn ciężkiej niewydolności nerek.