Oksykodon jest opioidem klasyfikowanym jako silny lek przeciwbólowy. Jest stosowany w leczeniu silnego bólu.
Co to jest oksykodon?
Oksykodon to silny środek przeciwbólowy należący do grupy opioidów. Ogólnie uważa się, że opioidy są najsilniejszymi i skutecznymi lekami przeciwbólowymi. Produkcja oksykodonu jest półsyntetyczna. Jego działanie jest jeszcze silniejsze niż morfiny.
Oksykodon został opracowany w 1916 roku na Uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem przez niemieckich chemików Edmunda Speyera (1878-1942) i Martina Freunda (1863-1920), którzy zsyntetyzowali środek z tebainy. Zaledwie rok później lek wszedł na rynek za pośrednictwem firmy Merck i otrzymał nazwę produktu Eukodal®.
Lek podawano w celu leczenia bólu i kaszlu. Od 1919 roku mógł być również stosowany jako czysty środek przeciwbólowy. Eukodal był dostępny w Niemczech do 1990 r., Potem zniknął z rynku, ponieważ był wysoce nadużywający i uzależniający. Pierwsze przypadki nadużywania oksykodonu miały miejsce już we wczesnych latach dwudziestych XX wieku i zostały nazwane eukodalizmem.
Obecnie oksykodon jest sprzedawany w Niemczech i USA pod nazwą produktu Oxygesic® lub Oxycontin®. W Republice Federalnej Niemiec substancja czynna podlega ustawie o środkach odurzających. W USA oksykodon był nadal jednym z najlepiej sprzedających się leków do 2010 roku. Jednak od tego czasu sprzedaż leku spadła.
Od 2006 r. Oksykodon jest również oferowany jako preparat skojarzony z naloksonem, antagonistą opioidów, pod nazwą Targin®. Interakcja tych dwóch substancji ma przeciwdziałać zaparciom, które często występują podczas stosowania opioidów. Ogranicza również niewłaściwe podawanie.
Efekt farmakologiczny
Oksykodon działa na różne receptory opioidowe w mózgu. Lek działa jako agonista i nie ma właściwości antagonistycznych. Uśmierzający ból działanie oksykodonu jest dwukrotnie silniejsze niż morfiny. Efekt pojawia się poprzez zajęcie miejsc wiązania opioidów, co prowadzi do stłumienia odczuwania bólu. Ponieważ opioid dodatkowo wpływa na receptor K, jest uważany za lepiej tolerowany niż inne silne środki przeciwbólowe. Jednak niezależne badania nie potwierdzają tego efektu.
Kolejnym pozytywnym działaniem oksykodonu jest tłumienie kaszlu, z tego powodu lek był stosowany we wcześniejszych latach w leczeniu zaburzeń kaszlu.
Kiedy oksykodon jest przyjmowany w postaci tabletki, 60 do 85 procent leku dostaje się do krwiobiegu organizmu. Efekt przeciwbólowy pojawia się po około godzinie. Działanie środka utrzymuje się około czterech godzin.Jednak niektóre preparaty mają dłuższy czas działania (od 8 do 12 godzin). Rozpad oksykodonu zachodzi przez enzymy w wątrobie. Substancja czynna wydostaje się z organizmu przez nerki.
Zastosowanie i zastosowanie medyczne
Ponieważ oksykodon ma silniejsze działanie niż morfina, jest uważany za jeden z najsilniejszych leków przeciwbólowych w historii. Z tego powodu jest stosowany w leczeniu silnego lub bardzo silnego bólu. Należą do nich ból neuropatyczny, w którym układ nerwowy został poważnie uszkodzony, ból spowodowany chorobami nowotworowymi oraz ból związany z utratą masy kostnej (osteoporoza). Opioid może być również stosowany jako środek znieczulający w zabiegach chirurgicznych.
W Niemczech najczęściej nie jest stosowany jako środek przeciwkaszlowy, ponieważ kodeina i dihydrokodeina są bardziej popularne w tym kraju.
Oksykodon jest zwykle przyjmowany doustnie w postaci kapsułek lub tabletek. Istnieje również możliwość podania substancji czynnej bezpośrednio do żyły we wstrzyknięciu dożylnym. We wczesnych stadiach leczenia oksykodonem opioid przyjmuje się dwa razy dziennie. W razie potrzeby dawkę można również zwiększyć w dalszym przebiegu terapii.
Tutaj znajdziesz swoje leki
➔ Leki przeciwbóloweZagrożenia i skutki uboczne
Możliwe skutki uboczne oksykodonu obejmują przede wszystkim potencjał uzależniający leku przeciwbólowego. Istnieje ryzyko uzależnienia fizycznego od przyjmowania opioidu, jeśli jest on podawany przez długi czas. Ponadto może prowadzić do uzależnienia psychicznego.
Skutki uboczne oksykodonu są podobne do innych opioidów. Należą do nich bóle głowy, zaparcia, nudności, wymioty, zawroty głowy, zwężenie źrenic, skurczowe skurcze oskrzeli, zahamowanie oddychania, zaczerwienienie skóry i swędzenie. Ponadto występują dreszcze, zmiany nastroju, poty, spadek zdolności intelektualnych, szybkie zmęczenie, pragnienie, suchość w ustach, trudności w połykaniu, czkawka, euforia, splątanie, depresja, lęk, biegunka, dolegliwości żołądkowe, bóle brzucha, zmniejszony apetyt i spadek ciśnienia krwi w okolicy z możliwych.
W przypadku nadwrażliwości na oksykodon pacjent nie powinien przyjmować leku przeciwbólowego. To samo dotyczy ciężkich przewlekłych chorób płuc spowodowanych niedrożnością lub skurczem dróg oddechowych, poważnym upośledzeniem funkcji oddechowej, ostrymi problemami jelitowymi, porażeniem jelit lub niedrożnością jelit.
Oksykodonu nie wolno również stosować w okresie ciąży i karmienia piersią. Pozwala to opioidowi na penetrację łożyska i dotarcie do nienarodzonego dziecka. Możliwe są również trudności w oddychaniu lub objawy odstawienia u dziecka. Oksykodon można podawać wyłącznie dzieciom w wieku od 12 lat.
Jednoczesne przyjmowanie oksykodonu i innych leków może powodować interakcje. Obejmuje to nasilenie skutków ubocznych jednoczesnego podawania innych opioidów, leków przeciwdepresyjnych, leków na chorobę Parkinsona, neuroleptyków, leków na nudności i wymioty, środków nasennych, uspokajających i przeciwhistaminowych. Z kolei cymetydyna może hamować rozkład oksykodonu.
