Megakariocyty są komórkami prekursorowymi trombocytów (płytek krwi). Znajdują się w szpiku kostnym i są zbudowane z pluripotencjalnych komórek macierzystych. Zaburzenia w tworzeniu się płytek krwi prowadzą do trombocythemi (niekontrolowane tworzenie płytek krwi) lub do małopłytkowości (zmniejszone tworzenie płytek krwi).
Co to są megakariocyty?
Megakariocyty są komórkami krwiotwórczymi szpiku kostnego i są komórkami prekursorowymi płytek krwi. Są jednymi z największych komórek ludzkiego ciała. Mogą osiągnąć średnicę do 0,1 mm. Komórkami wyjściowymi megakariocytów są tak zwane megakarioblasty, które nie mogą już dzielić się przez mitozę. Zamiast tego nieustannie zachodzą endomitozy, które prowadzą do powstania poliploidalnych jąder komórkowych megakariocytów. Megakariocyty mogą mieć zestaw chromosomów do 64 razy więcej niż normalne komórki. Cytoplazma megakarioblastów jest zasadofilna.
Może być zabarwiony na fioletowo lub niebiesko z podstawowymi barwnikami, takimi jak błękit metylenowy, hematoksylina, błękit toluidynowy lub tionina. Po kilku endomitozach rozwija się dojrzały megakariocyt, którego cytoplazma jest azurofilna. Megakariocyty stanowią tylko jeden procent komórek krwiotwórczych czerwonego szpiku kostnego. Niewielka liczba megakariocytów jest także obecna we krwi krążącej, ale większość z nich jest filtrowana w naczyniach włosowatych płuc.
Anatomia i budowa
Megakariocyty są pierwotnie utworzone z pluripotencjalnych komórek macierzystych. Pluripotencjalne komórki macierzyste to embrionalne komórki szpiku kostnego, które wciąż mogą różnicować się we wszystkie narządy ciała. Z tych komórek macierzystych rozwijają się megakarioblasty, które nie mogą już dzielić się przez mitozę. Jednak zachodzą stałe endomitozy, które ostatecznie prowadzą do dojrzałych megakariocytów.
W endomitozie dzielą się tylko chromatydy, ale nie jądra i komórki. W ten sposób komórka nadal się powiększa i tworzy poliploidalne zestawy chromosomów. W tym procesie może rozwinąć się 64-krotny zestaw chromosomów. Jednak obserwowano również 128-krotne zestawy chromosomów. Wraz ze wzrostem liczby chromosomów megakariocyty stają się największymi komórkami szpiku kostnego. Mogą osiągnąć średnicę od 35 do 150 mikronów. W mikroskopie świetlnym wygląda na to, że istnieje kilka jąder, ponieważ jądro jest nieregularnie klapowane i zawiera gruboziarnistą chromatynę.
Cytoplazma megakariocytów charakteryzuje się dużą liczbą mitochondriów i rybosomów, a także ogromnym aparatem Golgiego i wyraźną retikulum endoplazmatycznym. Ponadto obecne są te same granulki, co w płytkach krwi. Są to granulki alfa, lizosomy i granulki o dużej gęstości elektronowej. Te granulki zawierają aktywne składniki i białka, które stymulują tworzenie się płytek krwi. Należą do nich czynniki wzrostu i krzepnięcia, wapń, ADP i ATP.
Funkcja i zadania
Megakariocyty są komórkami wyjściowymi do tworzenia płytek krwi. Płytki krwi są również znane jako płytki krwi. Po aktywacji uwalniają substancje zatrzymujące krwawienie. Po urazie następuje agregacja i przyleganie płytek krwi. Zraniony obszar zostaje uszczelniony przez tworzenie się fibryny, a krwawienie ustaje. Płytki krwi są małymi komórkami bez jądra, ale RNA i różne organelle komórkowe są obecne i umożliwiają biosyntezę substancji czynnych w celu hemostazy.
Cały proces od tworzenia płytek krwi z pluripotencjalnych komórek macierzystych poprzez megakarioblasty i megakariocyty jest znany jako trombopoeza. Po pierwsze, mieloidalna komórka macierzysta (hemocytoplast) wytwarza receptory dla hormonu trombopoetyny. Po utworzeniu tych receptorów hemocytoplast staje się megakarioblastem. Hormon trombopoetyna osadza się na receptorze i powoduje endomitozę, w której następuje tylko podział chromatyny, ale nie jądra komórkowego i komórki. Stale rosnąca komórka rozwija się w dojrzałe megakariocyty, przy ciągłym zwężaniu sond. W jednej komórce może powstać od czterech do ośmiu płytek krwi.
Jedna płytka z kolei wytwarza 1000 płytek krwi. Dlatego z megakariocytów może rozwinąć się od 4000 do 8000 płytek krwi. Hormon trombopoetyny jest wchłaniany przez receptory megakarioblastów i megakariocytów i stale tworzy płytki krwi pod wpływem endomitozy. Hormon jest ponownie rozkładany w megakariocytach i płytkach krwi.
Trombopoetyna tworzy się w wątrobie, nerkach i szpiku kostnym. Ponieważ trombopoetyna rozkłada się w megakariocytach i płytkach krwi, wysokie stężenie trombopoetyny we krwi koreluje z niskim stężeniem megakariocytów i płytek krwi. To zatrzymuje syntezę hormonu. Jeśli liczba megakariocytów i trombocytów wzrośnie, synteza trombopoetyny jest ponownie stymulowana przez zmniejszenie jej stężenia we krwi.
Tutaj znajdziesz swoje leki
➔ Leki stosowane w leczeniu ran i urazówChoroby
Zakłócenia mechanizmu regulacyjnego mogą prowadzić do niekontrolowanego tworzenia się płytek krwi z megakariocytów. Ten stan jest znany jako trombocytemia samoistna. W trombocytemii samoistnej stężenie płytek krwi może dochodzić do 500 000 na mikrolitr. Wartość normalna wynosi od 150 000 do 350 000 na mikrolitr. Przyjmuje się, że przyczyną jest zwiększona wrażliwość megakariocytów na hormon trombopoetyny.
W szpiku kostnym znajdują się nienormalnie duże, dojrzałe megakariocyty. Obraz kliniczny charakteryzuje się zaburzeniami mikrokrążenia i dolegliwościami funkcjonalnymi. Istnieje zwiększone ryzyko udarów i zawałów serca z powodu choroby zakrzepowo-zatorowej. Niewystarczający dopływ krwi do ważnych obszarów ciała może prowadzić do bólu podczas chodzenia, pustki w głowie lub zaburzeń widzenia. Ponadto może wystąpić ból w górnej części brzucha spowodowany powiększeniem wątroby lub śledziony. Zmniejszona produkcja płytek krwi jest nazywana małopłytkowością.
Między innymi ich przyczyną może być zaburzone tworzenie się płytek krwi w szpiku kostnym. Małopłytkowość staje się zauważalna dopiero przy stężeniu płytek krwi 80 000 na mikrolitr poprzez zwiększoną skłonność do krwawień. Należy spodziewać się częstych siniaków, wybroczyn na skórze, krwawień z nosa lub mózgowych.
