Terapia prazikwantelem

Praziquantel to farmakologiczna substancja czynna stosowana w leczeniu zarażenia pasożytami. Substancja czynna została opracowana w latach 70. XX wieku i od tamtej pory jest lekiem z wyboru w przypadku robaków.

Co to jest terapia prazikwantelem?

Praziquantel to tak zwany środek przeciw robakom, przeciw robakom. Jako taka jest z powodzeniem stosowana w inwazji przywr, płazińców, tasiemców i pijawek. Od czasu swojego powstania środek szybko ugruntował swoją pozycję nie tylko w medycynie, ale także w weterynarii.

Substancja czynna została opracowana w latach 70. XX wieku we współpracy dwóch głównych grup farmaceutycznych Bayer i Merck. Po ponad dziesięciu latach realizacji Praziquantel wszedł na rynek na początku lat 80-tych. Z chemicznego punktu widzenia prazykwantel jest pochodną chinoliny.

Działa miejscowo na błony śluzowe, działa również ogólnoustrojowo. Dlatego dobrze nadaje się do doustnej terapii ludzi i zwierząt w przypadku zarażenia pasożytami. Czas przyjmowania i sposób stosowania zawsze zależy od stopnia i rodzaju zarażenia pasożytami. Substancja czynna jest skuteczna przeciwko dużej liczbie pasożytów u ludzi i zwierząt. Często wystarczy jedna dawka, aby szybko i niezawodnie zabić wszystkie pasożyty w przewodzie pokarmowym.

Funkcja, efekt i cele

W weterynarii prazykwantel jest stosowany profilaktycznie jako środek odrobaczający dla psów i kotów. Jeśli inwazja pasożytów jest już obecna, zostaną one zabite w ciągu kilku godzin od podania środka. Ze względu na powinowactwo prazykwantelu do błony śluzowej, substancja czynna w ograniczonym stopniu chroni przed ponownym zakażeniem.

Oprócz podawania doustnego w postaci tabletek o określonej zawartości substancji czynnej, opracowano także systemy podawania przezskórnego, ale są one stosowane wyłącznie w weterynarii. W profilaktyce lub leczeniu inwazji robaków prazykwantel rozpuszczony w wodzie jest nakrapiany na skórę kotów lub psów. Substancja czynna jest wchłaniana przez skórę i dostaje się do krwiobiegu. Ponieważ jednak tylko część substancji jest wchłaniana przez skórę, doustne stosowanie jest standardową terapią i środkiem z wyboru w przypadku inwazji robaków w przewodzie pokarmowym. Celem terapii prazykwantelem jest całkowite zabicie i wyeliminowanie pasożytów na każdym etapie rozwoju.

Mechanizm działania prazykwantelu został również udowodniony naukowo. Chinolina prazykwantel przyczepia się do błony śluzowej pasożytów i otwiera ich kanały wapniowe. Następnie mięśnie nadmiernie się kurczą, co prowadzi do spastycznego porażenia robaków lub pijawek, co prowadzi do śmierci pasożyta. Jednak to nie jedyny mechanizm działania.

Ponieważ prazykwantel atakuje również nienaruszoną skórę pasożyta i trwale zaburza jego metabolizm. Pozwala to na lepsze rozpoznanie i atak szkodnika przez układ odpornościowy żywiciela. W przypadku inwazji robaków wewnętrznych zabite pasożyty są po prostu wydalane ze stolcem. Jeśli substancja czynna dostanie się do krwi, jest rozprowadzana we wszystkich narządach i układach narządów. Skuteczność jest w pełni zachowana, dlatego prazykwantel doskonale nadaje się również do terapii pozajelitowej inwazji robaków np. W mózgu. Aby bezpiecznie zabić pasożyty, należy osiągnąć określoną dawkę na kilogram masy ciała.

Do zabicia pasożytów w przewodzie pokarmowym wystarcza 10-25 mg prazykwantelu w pojedynczej dawce na kilogram masy ciała. W przypadku infestacji ogólnoustrojowej należy wybierać wyższe dawki, które z reguły należy podawać kilkakrotnie. Ogólnoustrojowe leczenie prazykwantelem u ludzi należy zawsze prowadzić pod ścisłym nadzorem lekarza. W zachodnich krajach uprzemysłowionych inwazja pasożytów u ludzi znacznie spadła w ostatnich dziesięcioleciach. Praziquantel odgrywa zatem większą rolę w weterynarii.

Jednak choroby robaków są nadal szeroko rozpowszechnione w krajach rozwijających się. Praziquantel jest tu stosowany z dużym powodzeniem, na przykład przeciwko groźnej robakom, schistosomatozie. Substancja czynna jest również zatwierdzona w pediatrii od masy ciała co najmniej 20 kg.

Ryzyko, skutki uboczne i niebezpieczeństwa

Podczas leczenia prazykwantelem mogą wystąpić skutki uboczne i reakcje nietolerancji. Działania niepożądane są często spowodowane przedawkowaniem. Wymioty, nudności i bóle brzucha, ale także osłabienie, bąble na skórze lub swędzenie mogą być objawami przedawkowania lub nadwrażliwości na lek.

W takich przypadkach należy natychmiast odstawić prazykwantel i zastąpić go lekiem przeciw robakom o podobnym działaniu. Pacjenci leczeni substancją czynną zgłaszają również bóle mięśni, utratę apetytu, zawroty głowy i zmęczenie. Ponieważ terapia prazykwantelem jest podawana w wielu przypadkach tylko w pojedynczej dawce i jest bardzo krótka, te działania niepożądane zwykle szybko ustępują. Wiadomo, że niektóre leki na epilepsję i malarię mogą znacznie zmniejszyć zawartość substancji czynnej w prazykwantelu. Dlatego te grupy leków nie powinny być przyjmowane w tym samym czasie.

Ponadto prazykwantel jest niezgodny z antybiotykiem ryfampicyną, co może prowadzić do nieoczekiwanych interakcji chemicznych. W żadnym wypadku nie należy również łączyć obu substancji. W okresie ciąży i karmienia piersią prazykwantel może być stosowany tylko w uzasadnionych, wyjątkowych przypadkach medycznych. Substancja czynna przenika do mleka matki i może zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Pacjenci z istniejącymi wcześniej chorobami, takimi jak zaburzenia rytmu serca lub z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby, mogą w ogóle nie przyjmować prazykwantelu lub tylko po wyraźnym zaleceniu lekarza.

Środek farmakologiczny cymetydyna prowadzi do nagromadzenia prazykwantelu we krwi. Jeśli obie substancje są przyjmowane w tym samym czasie, stężenie prazykwantelu we krwi może gwałtownie wzrosnąć, a także jego okres półtrwania, ponieważ cymetydyna utrudnia wątrobie rozkład prazykwantelu.